Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowadowydaniapolskiego
PanJourdain,molierowskibohaterkomediiMieszczaninszlachcicem,wyraził
ogromnezdziwienie,dowiedziawszysię,iżcałeżyciemówiłprozą,anigdy
niezdawałsobieztegosprawy:„zatemjajużprzeszłoczterdzieścilatmówię
prozą,niemającotymżywnegopojęcia”
1
.Podobniemożnaopisaćpostawę
nas,współczesnychwobecdorobkuAnnyFreud.Jesteśmyzaskoczeni,kiedy
okazujesię,żenieustanniekorzystamyzezdobytejprzezniąwiedzy,ale
osoba,którejtozawdzięczamy,pozostajedlawiększościznasanonimowa.
Przetaczająsiępublicznedyskusjeokoniecznościtowarzyszeniadziecku
wszpitalu,opotrzebietworzeniarodzinzastępczychwmiejsceinstytucji
opiekuńczych,okonsekwencjachbrakuwięziemocjonalnejzdzieckiem.Niktnie
wspominajednakprzytejokazji,iżźródłanaszejwiedzyowspomnianych
problemachsięgająkilkudziesięciulatwstecz,kiedytoAnnaFreudijejwspół-
pracownicyrozpoczęliżmudneobserwacjedzieciumieszczonychwHampstead
WarNurseries.Sławnapsychoanalityczkaprzyglądałasięwtedydzieciomewaku-
owanymzbombardowanegoLondynuidoszładojakżezaskakującegowówczas
wniosku,iżnalotybombowesą„poprostunowymsymbolemstarychlęków”
2
,
pełniąwdziecięcymumyślepodobnąfunkcjęjakstrachy,duchyczybłyskawice
wlatachpokoju.Ajeśliwdzieciachbudzisięprzerażenie,to...zpowodu
przerażeniaichmatek.JużwówczasAnnaFreudzdałasobiesprawę,że
zperspektywyemocjonalnegorozwojudzieckalepiejjestbyćzmatkąnawet
wbardzotrudnychwarunkach,niżzyskaćfizycznebezpieczeństwo,płacączato
rozstaniemznią.Wiedzazdobytawtamtymczasieskłoniłabadaczkędo
przeprowadzeniapodkonieclat40.XXw.kampanii,którejcelembyło
1
Molier,Mieszczaninszlachcicem,w:idem,Teatr.Wybór,PIW,Warszawa1972,s.150.
2
A.Freud,ReportsontheHampsteadNurseries1939-1945,w:WritingsofAnnaFreud,t.3,
NewYork1942,s.169.
7
