Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wielejakpóźniej,aoświeciewartościiemocjichciałobysięjednak
cośpowiedzieć,doskonalewiedział,żeczłowiekmożemówićosobie
teżpośrednio,przezkogoś,pisarzasądowego,notariuszapublicznego,
policjantaprzyjmującegozeznanie,protokolantaobradciałakolegialne-
go.Schulzegowsparłapraktykabadawcza.Nicdziwnego,żeklasyczne
praceantropologiczno-historyczne,Wioskaheretyków4dlaśredniowiecza
orazSerirobaki5dlaepokiwczesnonowożytnej,opierająsięnazezna-
niachsądowych.Wychodziprzyokazjinajaw
,żejeśliegodokument
pozwalanaodczytwartościiemocji,ajednocześniewartościiemocje
sąprzedmiotembadańantropologiihistorycznej,toegodokumentysą
poprostutymitekstami,zktórychpotrafcośwyczytaćhistorykan-
tropologizujący.
Wrazzdalszymrozwojemteoriiegodokumentupojawiłosiępo-
jęcieegodokumentalności
6
.Jesttocechaźródełwynikającazpodej-
4
E.LeRoyLadurie,Montaillou,Wioskaheretyków1294-1324,przeł.E.D.Żółkiewska,
Warszawa1988,ss.470.Pracaopisujewewnętrznyświatkatarskiejpodpirenejskiejwioski
Montaillou,doktórejprzybywatrybunałinkwizycyjny.Napodstawieinformacjizaczerpnię-
tychzarchiwówtrybunałuinkwizycyjnegoautorukazujeaspektywiejskiegożyciaprzełomu
XIIIiXIVwieku:sporywewnątrzwspólnoty,seksualnośćbohaterówczyichpostawywobec
zagrożeniasąduinkwizycyjnego.Samaksiążkaopowiadaopodejrzanychokataryzmmiesz-
kańcachfrancuskiejwioski,którzywpierwszejćwierciXIVwiekustalisięprzedmiotemwy-
jątkowodrobiazgowychdochodzeńJakubaFourniera-miejscowegoinkwizytora(późniejszego
papieżaBenedyktaXII).
5
C.Ginzburg,Serirobaki.WizjaświatapewnegomłynarzawXVIwieku,przeł.R.Kłos,
Warszawa1989,ss.286.Głównymbohateremksiążkijestmłynarzzwłoskiegomiasteczka
Montereale,DomenicoScandelii,zwanyMenocchio.Ówmłynarzposiadałwłasnepoglądyna
światiwszechświat,którymidzieliłsięzotoczeniem,przezcopoddanyzostałprzezinkwi-
zycjęprzesłuchaniom,awkonsekwencji-spalonynastosie.Napodstawiepozostawionych
zprocesuakt,równieżzeznańoskarżonego,Ginzburgopisałszczegółowozarównokoleje
życia,jakipoglądyMenocchia.
6
Zob.A.Rosa,Testamentyfordońskiejakoegodokumentymieszczańskie,DKronikaBydgoska”
2006,t.28,Bydgoszcz2007,s.41-72;taż,Elementysamoświadectwapersonelukancelaryjnegowdoku-
mentachiksięgachkancelariikoronnej,[w:]Polskakancelariakrólewskamiędzywładząaspołeczeństwem,
cz.4,red.W
.Chorążyczewski,W
.Krawczuk,Warszawa2011,s.73-85;W
.Chorążyczewski,
A.Rosa,Samoświadectwapracownikówpolskiejkancelariikrólewskiejczasównowożytnych.Przypadek
JanaPiotrowskiego,[w:]Polskakancelariakrólewskamiędzywładząaspołeczeństwem,cz.4,s.87-106;
A.Rosa,Egodokumentalnośćpolskiegozasobuarchiwalnego,[w:]Toruńskiekonfrontacjearchiwalne,t.3,
Archiwistykamiędzyróżnorodnościąastandaryzacją,red.W
.Chorążyczewski,A.Rosa,Toruń2013,
13
