Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Pojęciemodeluekonometrycznego
15
tomakonkretnąpostaćmatematyczną,wktórejpojedynczazmienna,zwana
zmiennąobjaśnianą,przedstawianajestjakofunkcjadeterministyczna(najczę-
ściejliniowa)najważniejszych(wświetleteoriiekonomicznej)zmiennych,zwa-
nychzmiennymiobjaśniającymi.Dotakiegorównaniadodanejesttakzwane
zaburzenielosowezwanerównieżzaburzeniemstochastycznym
2
,składnikiem
losowymlubbłędemlosowym,któregogłównymcelemjestprzedstawienie
sumarycznegooddziaływanianazmiennąobjaśnianąwszystkichinnychczyn-
ników,pominiętychwrównaniu,zewzględunaichdrugorzędneznaczeniedla
opisubadanegozwiązku.Błądtenmożerównieżwynikaćznieadekwatności
teoriiekonomiilubniepoprawnościpostawionychhipotez,któremaweryfi-
kowaćmodel,atakżezniewłaściwejpostacirównaniamatematycznegoprzy-
jętegowmodelu.Zaburzenielosowezawieratakżebłędypomiaruzmiennych,
wynikającezniedokładnościmierzeniawartości,jakieprzyjmujązmienne,jak
równieżzuchybieńzawinionychzarównoprzezankieterówiosobygromadzą-
cedane,jakiudzielająceodpowiedzinapytaniaankieterów.Wreszcie,wza-
burzeniulosowymzawartewpływyindywidualnychcechjednostek,które
obokwyróżnionychzmiennychobjaśniającychmogąoddziaływaćnazmienną
objaśnianą.
Zmiennaobjaśnianazwanajestrównież:
Q
Q
Q
Q
zmiennązależną,
zmiennąendogeniczną,
regresantem,
zmiennąkontrolowaną.
Zmienneobjaśniającewróżnychkontekstachmogąbyćnazywane:
Q
zmiennyminiezależnymi,
Q
zmiennymiegzogenicznymi,
Q
Q
regresorami,
zmiennymikontrolującymi.
Zaburzenielosowezwanejestrównież:
Q
błędemlosowym,
Q
składnikiemstochastycznymlubskładnikiemlosowym,
Q
Q
zakłóceniem,
innowacją(niekiedy).
Wzwiązkuztymokreśleniatebędziemyużywaćzamiennie.
Dodaniedorównaniaregresjiskładnikalosowegopowoduje,żerów-
nanieregresjiniemacharakterudeterministycznego,astochastyczny
(coznaczytylesamocolosowy),gdyżzmiennaobjaśnianabędącfunkcją
składnikalosowegostajesięsamazmiennąlosową.Związekregresyjny(jaki
zachodzimiędzyzmiennąobjaśnianąazbioremzmiennychobjaśniających)
jestzwiązkiemstatystycznym,któryjednaknieimplikujecharakteruprzy-
2
Stochastycznytoznaczylosowylubprzypadkowy(odgreckiegosłowastochasisdomysł).