Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Danestatystyczne
17
wacjebudżetówgospodarstwdomowych.GłównyUrządStatystycznybada
każdegomiesiącaokołotrzechtysięcygospodarstwzterenucałegokraju,
dostarczającinformacjiodochodachiwydatkachbadanychrodzin,oich
składziedemograficznym,oichmieszkaniuijegowyposażeniuwdobra
trwałegoużytkuitd.Sątodanebardzoszczegółowe,uzewnętrzniająceróż-
norodnośćbadanychgospodarstwdomowych.Różnorodnośćtawywołuje
problemyzwaneheteroskedastycznością,coniekiedykomplikujemodelo-
wanieekonometryczne.
Danepanelowe(połączone,longitudinalne)łączącechydanychszere-
gówczasowychidanychprzekrojowych.NaprzykładdanePKBdlaposzcze-
gólnegokrajusąpojedynczymszeregiemczasowym,alezestawieniePKBdla
np.krajówOECDtworzydanepołączone.Typowymidanymipanelowymisą
panelegospodarstwdomowych.NaprzykładdlaPolskizostałyzestawione
panelezlat1993–1997i1997–2000,zawierająceokołotrzechtysięcytych
samychgospodarstwbadanychprzezokresyczteroletnie.WLuksemburgu
znajdujesiębazadanychpanelowychgospodarstwdomowychdlawszyst-
kichkrajówUniiiStanówZjednoczonych.Danetesądostępnerównieżna
WydzialeNaukEkonomicznychUniwersytetuWarszawskiego.Zaletyda-
nychpanelowychilustrujenastępującyprzykład.Napodstawiedanychsze-
regówczasowychmożemyustalić,jakzmieniasięzczasemprocentpracu-
jącychkobiet.Napodstawiedanychprzekrojowychmożemysprawdzić,jak
procenttenzależyodnp.wiekukobiet,ichpoziomuwykształceniaczyfazy
cyklurozwojowegorodziny.Aledopierodanepaneloweumożliwiająustale-
nie,czywkolejnychlatachkobietamipracującymisątesamekobiety,awięc
umożliwiajązbadanie,jakzmieniasięstrukturapracującychkobiet:kiedy
kobietyrozpoczynają,przerywająiwznawiająpracę.
Niedoskonałośćdanychstatystycznych,mającaswojeróżnorodneźródła,
możemiećniekiedydecydująceznaczeniedlaoszacowanegomodelu.Może-
mysiędopatrywaćzłychwynikówmodeluwjegoniepoprawnejspecyfikacji
istaraćsięgoudoskonalać,gdywrzeczywistościbłądtkwiwniedoskonało-
ścidanychstatystycznych,którejpowodymogąbyćbardzoróżnorodne.Ze
względunanieeksperymentalnycharakterwiększościdanychekonomicz-
nychmogąbyćoneobciążoneznacznymibłędamiobserwacjilubpomiaru.
Wdanychankietowychbrakiodpowiedzimogąprowadzićdotakzwanego
obciążeniadoborupróby,gdyodmawiającyuczestnictwazachowująsięzde-
cydowanieodmiennieodpoddającychsiębadaniu.
Niekiedywśródobserwacjipojawiająsiętzw.obserwacjeznacząco
wpływające(influentialobservations),którychwpływnaoszacowanymodel
jestniezwyklesilny,znacznieodbiegającyodprzeciętnego.Wyłączenieta-
kichkilkulubnawetjednejobserwacjizpróbymożeniekiedyistotniezmie-
nićszacowaneparametry.Dlategoumiejętnośćichzidentyfikowaniastaje
sięważnymzabiegiemwprzygotowaniudanych.Problemomzwiązanym
zobserwacjamiwpływowymi(zwanymiwprzypadkuzmiennejobjaśnianej
obserwacjaminietypowymi,awprzypadkuzmiennychobjaśniających–ob-
