Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wolnokonkurencyjnyrynekzanajsprawniejszyregulatorprocesówgospodarowania.
Pokazałniepoprawnośćwnioskowania,żeoświeconyegoizm(selfinterest)działa
wimięinteresupublicznegoisformułowałteorięinterwencjonizmupaństwowego.
Głosiłpogląd,żejednymznajwiększychdobrodziejstwkapitalizmujestswoboda,
jakąonzapewniaindywidualizmowi,anajwiększymijegowadamisąnniezdolnośćdo
realizowaniapełnegozatrudnieniaorazdowolnyiniesprawiedliwypodziałbogactwa
idochodów”59.Wprogramiewalkizbezrobociemkładłnacisknazwiększenieglo-
balnegopopytu,drogąobniżeniastopyprocentowej,zmianwstosunkachpodziału,
finansowaniarobótpublicznychprzezpaństwoorazwprowadzeniaprogresywnego
opodatkowaniawysokichdochodówiprzeznaczenieuzyskanychtądrogąśrodków
naświadczeniasocjalne.Wypadadodać,żewlatach30.XXwieku(wcześniejniż
Keynes)podobnemyśliprezentowałM.Kalecki(1899-1970)60.
WNiemczechideelewicowegoliberalizmubyłyobecnewpostulatachordo-
liberałów,którepowstałyprzedIIwojnąświatowąorazwpoglądachprzedstawi-
cielispołecznejgospodarkirynkowej61,amianowicie:wpoglądachW.Euckena62,
F.Bohma,W.RöpkeiA.Rustowa.Ordoliberałowiedostrzegalizawodnośćrynku
jakomechanizmukreującegorozwiązaniainstytucjonalneiwidzielipaństwojako
twórcęładugospodarczego.Uważali,żebezkrytyczneprzyjmowanieregułinsty-
tucjonalnychwykreowanychprzezrynekniegwarantujeodpowiedniegozakresu
wolnościidlategoodrzucalileseferyzm.Opowiadalisięzawolnością,wrozumie-
niuwolnościpozytywnej,którejistotąjestodpowiedzialnośćnietylkozasiebie,
aleiinnychczłonkówspołeczeństwa.Wedługnichprawdziwawolnośćwymagaod
państwatworzeniasprawiedliwychnregułgry”wramachpolitykiładugospodar-
czego(Ordnungspolitik).Podstawowezasadypolitykiładugospodarczegozostały
określoneprzezW.Euckenawpostacinkonstytucyjnychpryncypiów”.Pryncypia
tetworzą:systemcenkształtowanywramachkonkurencjidoskonałejodzwier-
ciedlającyrzadkośćczynnikówprodukcjiidóbrkonsumpcyjnych,otwarterynki,
prywatnawłasnośćśrodkówprodukcji,swobodazawieraniaumów,odpowiedzial-
nośćzawynikidziałalnościpodmiotów,stałośćpolitykigospodarczej,spójność
pryncypiówkonstytuujących63.Od1948rokupoglądyordoliberałówznalazłyza-
stosowaniewpolitycegospodarczejrealizowanejwramachspołecznejgospodarki
59J.M.Keynes,op.cit,,s.404.
60WbogatymdorobkunaukowymM.Kaleckiegozanajważniejsząjegopracęzostałauznana:Próba
teoriikoniunktury,InstytutBadaniaKoniunkturGospodarczychiCen,Warszawa1933.Pracatazostała
przetłumaczonaw1937rokunajęzykangielski,codałoM.Kaleckiemumiędzynarodowąsławę.Po-
glądyzawartewtejpracydodzisiajsątraktowanejakoważneiporównywalnezpoglądamiKeynesa
zawartymiwjegopracy:Ogólnateoriazatrudnienia,procentuipieniądza,op.cit.
61Szerzejnatematordoliberalizmuispołecznejgospodarkirynkowejw:P.Pysz,Społecznagospodar-
karynkowa.Ordoliberalnakoncepcjapolitykigospodarczej,Wyd.Nauk.PWN,Warszawa2008.
62W.Eucken,Podstawypolitykigospodarczej,PoznańskaBibliotekaNiemiecka,Poznań,2001.
63W.Eucken,Podstawypolitykigospodarczej,op.cit,s.295-330.
28
