Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Wprowadzeniedoproblematykiekonomicznej
22
gospodarki,niezależnieodichrozwojuekonomicznego,dotyczą(J.F.Stiglitz,
2004,s.XIX):
-rolipaństwawgospodarce;
-sposobutworzeniaprogramówwtakichdziedzinach,jak:ochronazdro-
wia,edukacja,ubezpieczeniaspołeczneipomocspołeczna;
-konstrukcjisystemówpodatkowychprzyczyniającychsiędowzrostu
efektywnościekonomicznej;
-spełnieniaprzezprzyjętesystemypodatkowepodstawowychnormspra-
wiedliwościspołecznej.
Taksformułowanezagadnieniawskazująnasilnepowiązaniapomiędzy
politykąekonomicznąapolitykąspołeczną.Przenikaniesięproblemóweko-
nomicznychispołecznychorazetycznychjestszczególniewidocznewsferze
ochronyzdrowia(P.Zweifel,F.Breyer,M.Kifmann,2009,s.2).Dlategowteo-
riiekonomiisektorapublicznegowielemiejscapoświęcasięfunkcjonowaniu
systemuopiekizdrowotnej.
1.2.Systemyiichrodzaje–podstawowepojęciaidefinicje
1.2.1.Ogólnadefinicjasystemu
Zakresuprawnieńdopodejmowaniadecyzjigospodarczychprzez
poszczególnepodmiotyjestokreślonyprzezodpowiednisystem.Wkażdym
systemiedziałająmechanizmyregulowaniaikoordynacjiprocesówgospodar-
czychispołecznych.Mechanizmyteświadcząrównieżowystępowaniulicz-
nychrelacjipomiędzysamymsystememajegootoczeniem.
Zogólnejdefnicjisystemuwynika,żejesttospójnacałość-zespółwspół-
zależnychczęści(ludzi,procesów,produktów,usług),któresąpowiązane
wspólnymcelem(C.Włodarczyk,S.Poździoch,2001,s.14).Systemmożnateż
defniowaćjako„uporządkowanyiskoordynowanywewnętrznieukładelemen-
tów,cechującychsięokreślonąstrukturą”(S.J.Sitko,2000,s.66).Zcharakterystycz-
nychcechsystemuwynikazakresdziałaniamechanizmówregulacjiikoordynacji,
któryjestokreślonyprzeznormywypracowaneprzezinstytucjonalneotoczenie
(M.Gancarczyk,2002,s.82).Obecnie,zgodniezteoriąnowejekonomiiinstytucjo-
nalnej4,przyjmujesię,żeinstytucjonalneotoczeniestanowiązasadypostępowa-
nia,wzoryzachowania,regułygrytworzoneiwprowadzaneprzezodpowiednie
organizacje.Azatemróżnorodnośćnormtworzącychotoczenieinstytucjonal-
newyznaczaspołeczeństwuzasadypostępowania.Zekonomicznegopunktu
4Nowaekonomiainstytucjonalnawyodrębniadwaogólnekierunkibadań:tradycyjnyinsty-
tucjonalizmorazneoinstytucjonalizm(wramachneoklasycznejekonomiiinstytucjonalnej).Drugi
nurttworząteorie:prawwłasności,kontraktów,kosztówtransakcyjnych,agencjiorazinstytucjo-
nalneteorieprzedsiębiorstwaizarządzaniakorporacjami(corporategovernance),wtymkoncepcja
interesariuszy.Punktemwyjściasątutajinteresyjednostek,awprzypadkutradycyjnegoinstytucjo-
nalizmu-interesyzbiorowości(grupspołecznych).Wedługnowejekonomiiinstytucjonalnej„insty-
tucjemająistotneznaczeniedlagospodarkiokreślającregułytransakcjigospodarczychrozumianych
jakowymianauprawnieńwłaścicielskichdokonywanawzależnościodwysokościkosztówtransak-
cyjnychnarynku,bądźwramachstrukturyhierarchicznej”(W.Stankiewicz,2005,wykład6,s.1).
