Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Pojęcieiklasyfkacjaszkódnaosobie
17
niemdyskomfortunaturyfizycznejorazpozostałymiszkodamidotyczącymipraw
osobistych,obejmującychm.in.sferędoznańpsychicznych,obaw,naruszenie
prawadoprywatności12.Podobniewteoriiinteresuprawniechronionegowska-
zujesię,żeinteresydotycząceosóbodnosząsiędointegralnościfizycznejciała,
uczućiemocji,dozdolnościdofunkcjonowaniawspołeczeństwie,np.świadcze-
niausługdobregoimienia,wizerunku,reputacjiorazdoprywatności13.
Wyróżnienietrzechskładowych(postaci)jestwłaściweobszarowiubezpie-
czeń.Wewzorcachumownychoferowanychnarynkuproduktówubezpiecze-
niaodpowiedzialnościcywilnejwyróżniasię:szkodęnaosobie,szkodęrzeczo-
iczystąstratęfinansową.Przytymdominujeujęciewąskieszkodynaosobie,
ograniczonedonastępstwśmierci,uszkodzeniaciałalubrozstrojuzdrowia14.Co
oczywiste,ujęcietodeterminujezakresodpowiedzialnościubezpieczyciela(por.
uwagiwrozdz.5).Ograniczeniedefinicjiszkodyosobowejwłaściwejestrynko-
wiubezpieczeń.Narynkuamerykańskimwobszarzeubezpieczeńprzyjęłosię
rozróżnienieszkodyosobowejnauszczerbkidotycząceciała(bodilyinjuries),
obejmująceuszkodzenieciała,chorobęirozstrójzdrowiaorazśmierć,orazna
uszczerbkipozostałychdóbrosobistych(personalinjuries),jakpsychika,repu-
tacja,emocje,wolność,godnośćetc.Dodatkowowyodrębniasiępojęciegeneral
damagesjakoobejmującebólicierpienie.
Szkodanaosobiemożezatembyćtraktowanajakojednazpostaciszkody,
polegającananaruszeniudóbrosobistych(szeroko)lubnaruszeniuintegralności
ciałaizdrowia(wąsko)bądźteżjakozespółnegatywnychnastępstwzwiązanych
ztyminaruszeniami.Przytymjakowłaściwedocelówniniejszegoopracowania
wkontekściezakresuodpowiedzialnościgwarancyjnejubezpieczycielanależy
przyjąćujęciewąskie.
Pomijająckontrowersjeterminologiczne,natleanalizwliteraturzewarto
podkreślićpewnecechyspecyficzneszkodynaosobie.Popierwszemożeonapo-
wodowaćnegatywnekonsekwencjezarównowsferzemajątkuposzkodowanego
(specjalnezwiększonewydatki,utratadochodówitp.)jakiwsferzeniemajątko-
wejwpostacibóluiujemnychdoznańpsychicznych,emocjonalnych(krzywda).
Wówczasuszczerbekodnoszonyjestdosferydóbrosobistych,negatywnychprze-
żyćpsychicznych,trudnychwpraktycedooszacowania.Dyskusyjnywydajesię
12J.H.Wigmore(1895):Ageneralanalysisoftortrelations,HarvardLawReview,vol.8,
s.378-379;za:T
.Karaś,op.cit.,s.117.
13Doamerykańskiejkoncepcjiinteresu,propagowanejwpracyL.Green(1955):Thestudy
andteachingoftortlaw,TexasLawReview,vol.34,odnosilisiętakżebadaczewnauceeuropejskiej,
m.in.Ihering,awPolscenp.RadwańskiiKowalewski;za:T
.Karaś(2007):op.cit.,s.118-120.
14Taknp.Ogólnewarunkiubezpieczeniaodpowiedzialnościcywilnejdlaklientakorporacyj-
nego,PZUSAzdnia7maja2009r.zpóźn.zmianami;Ogólnewarunkiubezpieczeniapodmiotów
gospodarczych„GeneraliPRESTO”,http://www.generali.pl/binsource?docId=1998&paramName
=FILE&index=0&language=PL.