Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozwójekonomiikosztówtransakcyjnychawzrostróżnorodnościwspółczesnejekonomii
11
pokazanie,iżgłębokatransformacjaekonomiinapoczątkuczwartegoćwierćwie-
czaXXw.stałasięmożliwaprzedewszystkimwwynikutransformacjimodelu
równowagiogólnejArrowa-Debreu,wynikającejzuwzględnieniawnimkosztów
transakcyjnych(KT)prowadzeniawymianyrynkowej,atakżerozwojusamejeko-
nomiikosztówtransakcyjnych(EKT),dziękiktórejideerozwijanewCarnegie
MellonUniversity,m.in.przezHerbertaSimona,mogływywrzećistotnywpływ
naekonomięgłównegonurtu.Wuwagachkońcowychpodsumowanoprzeprowa-
dzonąwcześniejanalizęijeszczerazodniesionosiędokwestiirelacjimiędzy
rosnącymzróżnicowaniemteoriiekonomiiorazpoziomemakceptacjidlaekono-
micznegopluralizmu.Analizęzaczynajednakkrótkarefleksjametodologiczna,
wktórejzdefiniowanoidoprecyzowanopojęciaważnezpunktuwidzeniaprezen-
towanychtutajbadań.Następnie,wramachtejsamejsekcji,pokazano,zapomo-
cąprostychnarzędzianalizytekstu(tutaj:artykułówpublikowanychwnajważ-
niejszychperiodykachekonomicznych),wzroststopniazróżnicowaniateoriieko-
nomiiwlatach1970–2000.
I.Kilkauwagmetodologicznych
Przedprzystąpieniemdosamejrekonstrukcjizjawiskodpowiedzialnychzatrans-
formacjęekonomiiwostatnich10-leciachXXw.,wartozdefiniowaćpojęcia,za
pomocąktórychzmianytezostanąopisane.Dlaścisłościwywodunależyzaznaczyć,
iżpojęcieróżnorodnościteoriiniejesttożsamezpluralizmemwramachdanej
dziedzinywiedzy.Poglądokreślanymianempluralizmuteoretycznego(pluralism)
oznacza,iżpożądanajestróżnorodność(plurality)metodlubteoriiprzywyjaśnia-
niuzjawiskempirycznych.Przeciwieństwempluralizmuteoretycznegojestmonizm
teoretyczny,tj.pogląd,zgodniezktórymwartościąstajesięstabilnośćdanejstruk-
turyteoretycznej,ajejzmianymogąbyćpowodowanejedynieprzezpojawianiesię
zjawiskniezgodnychzdotychczasowąteorią.Niezgodnośćtajestjednaktrudnado
stwierdzenia,gdyżzgodniezteząDuhema-Quine’a,H(...)żadnapojedynczahipo-
tezanaukowaniemożezostaćsfalsyfikowanawniezbitysposób,ponieważtestowi
poddawanyjestcały«explenans»,konkretnahipotezaztwierdzeniamipomocni-
czymi”[Blaug1995,s.56]3.Wzwiązkuzpowyższymmonizmteoretycznywodnie-
sieniudodanejteoriizdecydowaniezmniejszamożliwośćwystąpieniawniejzmia-
nyparadygmatu.Rozróżnienienapluralizmteoretyczny(pluralism)iróżnorodność
teorii(plurality)jestistotnezpunktuwidzeniaprezentowanejtutajanalizy.Różno-
rodnośćoznaczapoprostu,iżistniejewieleteorii,któremogąopisywaćdanezja-
wisko,atakże,iżdostępnąteorięmożnawykorzystaćdoopisuwieluróżnorodnych
zjawisk.Teoriaekonomiidolat70.,opartanakoncepcjirównowagiogólnejArro-
3OimplikacjachtezyDuhema-Quine’adlabudowaniamodeliekonomicznychpiszewzna-
komitymartykuleR.Cross[1982],wktórympokazujem.in.,dlaczegotestyempiryczneniesą
wstaniekonkluzywnierozwiązywaćnajważniejszychkontrowersjiwekonomii,jakchociażby
wprzypadkusporumiędzymonetarystamiakeynesistami.
