Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
„Ekonomista”2021,nr5
http://www.ekonomista.info.pl
580
GrzegorzW
.Kołodko
powodują,żewpercepcjispołecznejinflacjajestoceniananadużowyższympo-
ziomie,niżwynosiwrzeczywistości.Jakjestnaprawdę,tegodokładnieniewiemy,
alefaktycznainflacjazpewnościąjestwyższa,aniżeligłositooficjalnywskaźnik.
Pandemiazmieniłastrukturęwydatkówikonsumpcji,arelatywniewięcejpo-
drożałoto,czegoterazwięcejkupujemy.Dadząsięwszakzaobserwowaćrównież
tendencjeprzeciwstawne.Wszczególnościspadłycenyusługcyfrowych,których
udziałwzakupachrośnie.Niewnikającwszczegółowąanalizęadekwatnościko-
szykadóbriusługstosowanegowstatystycznychbadaniachbudżetówgospodarstw
domowych,któryteoretyczniejestreprezentatywny,aleprzecieżwpraktycenigdy
takniejest,wypadkowatychwszystkichzmianpodnosistopęinflacji(Reinsdorf
2020).Ponadtooficjalnieliczonyindekscendetalicznychdóbriusługnabywanych
przezgospodarstwadomoweniebierzepoduwagęrosnącychcennieruchomo-
ści,azwłaszczamieszkań.WPolscew2020r.podrożałyone,przeciętniebiorąc,
o8,9%,wtymnarynkupierwotnymo6%inawtórnymprawiedwakroćwięcej,bo
o11,2%.Wkolejnym,2021rokurosnąjeszczeszybciej.Aprzecieżnanierucho-
mościwydajemyniemało;w2019r.byłoto126miliardówzłotych.Wroku2020
wydaliśmymniejwobecniepewnościpowodowanejpandemicznymkryzysem
choćkredytymieszkanioweutrzymałysięprawienapoziomiepoprzedniegoroku
iwyniosłyodpowiedniowtychlatach65i63,2miliardazłotych.
Ludziewszakżetoniebezdusznianalitycy.Nielicząśrednichinieszacują
udziałówiwag,natomiastłatwopoddająsięfragmentarycznyminformacjompły-
nącymzwłasnych,bynajmniejnieprofesjonalnychobserwacji,atakżenieste-
tynierzadkobałamutnymsugestiommedialnychkomentatorów.Mechanizm
psychologicznydziałatak,żegdyktośwychodziodfryzjerki,tomówi,Hwszyst-
kodrożeje,itookilkanaścieprocent!”(cenyusługfryzjerskichikosmetycznych
w2020r.wzrosływPolsceśrednioo11,1%),natomiastgdyodjeżdżazestacji
benzynowej,towcalenietwierdzi,żeHwszystkotanieje,itowięcejniż10pro-
cent!”(benzynastaniaław2020r.o10,7%).Tensubiektywnyaspektjestistotny,
gdyżwzmacniaoczekiwaniainflacyjne.SkorowodbiorzespołecznymHwszystko
drożeje”nadużąskalę(benzynajużteżw2021r.),towrealumożenadaldrożeć,
ponieważcenywpewnymstopniudostosowująsiędooczekiwań.
Cowięcej,skorowgóręidąkosztyutrzymania,totrzebadomagaćsię,wręczżą-
daćichkompensaty,czyliwzrostupłaciświadczeń.Najlepiejznawiązką;nieotyle,
oilerosnącenywedługrządu,aleotyle,ilerosnąHnaprawdę”.Tegotypurewindy-
kacjepłacoweokazaćsięmogątymskuteczniejsze,imbardziejtowarzyszyimdefi-
cytrąkdopracynaniektórychsegmentachrynkupracy,atakawłaśniejestsytuacja
wwielukrajachwysokorozwiniętychgospodarek.Tonasilapresjęinflacyjnąico
gorszamożenakręcaćspiralępłac(awięcteżkosztów)icen.Stądtakważnejest
podejmowaniewszelkichdziałaństudzącychoczekiwaniainflacyjneludności.
2.Tłumienieinflacji
Problembynajmniejnietusiękończy.Gdybytakbyło,opanowanieinflacji
iutrzymaniejejwryzachniebyłobywielceskomplikowane.Niestetyjest,po-