Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
„Ekonomista”2021,nr6
http://www.ekonomista.info.pl
Inmemoriam
721
ciewInstytucieEkonomiiWęgierskiejAkademiiNaukoraznaUniwersytecie
Środkowoeuropejskim.
Tajedynawswoimrodzajuwahadłowośćbyłaznacząca.WtensposóbKornai
pokazywał,żeświatwięcejłączyniżdzieli,samprzytymdowodząc,jakznakomi-
ciemożnaintegrowaćmerytorycznieimetodologiczniewydawałobysięniespójną
myślekonomicznąwynikającązkrytycznejobserwacjigospodareksocjalistycznej
ikapitalistycznej.Sądzę,żewyrastałonwtedyponadto,cobyławstaniepojąć
nawetamerykańska,czołowaprzecież,myślekonomiczna.Dotegozdolnymógł
byćtylkowielkiumysł,intelektualnieogarniającyrównocześnieidogłębiistotę
obusystemówgospodarczych.
Wpóźniejszychlatach,jużpodkonieckarieryzawodowej,zaowocujetocie-
kawymstudium,dwomaesejamiporównującymiistotnecechyprzeciwstawnych
ustrojówgospodarczych,przyczymKornaimaodwagęwskazywaćnietylko
ułomnościnieistniejącegojużrealnegosocjalizmu,coobecnieinnymnaderła-
twoprzychodzi,leczrównieżjaknajbardziejistniejącegorealnego,ajakże,kapi-
talizmu.Tylkoonmógłwtakisposóbskonfrontowaćsocjalistycznągospodarkę
permanentnychniedoborówzkapitalistycznągospodarkąpermanentnychnad-
wyżek,podkreślając,żejedenidrugitypnierównowagijestzaprzeczaniemracjo-
nalnościekonomicznej,alejednaktendrugi–kapitalistyczny–jestjakościowo
lepszy(Kornai2014).Codowyższościgospodarkirynkowejnadplanową,pry-
watnejnadpaństwową,kapitalistycznąnadsocjalistycznątoniemiałwątpliwości
aniwlatach70.XXw.,aniwpierwszejdekadzieXXIw.,anitworzącimieszkając
wCambridge,anipracująciżyjącwBudapeszcie.
Uprawiającswójwahadłowytrybamerykańsko-węgierskiegożycianaukowe-
go,Kornaipisałpowęgiersku,przyczymtowarzyszyłamuasystentka,którana
pniutłumaczyłatworzonąpracęnajęzykangielski.Zasadąautorabyłopubliko-
waniekolejnychksiążekwpierwwojczystymjęzyku,potempoangielsku.Byłoto
taksprawniezorganizowane,żezarównoAnti-Equilibriumł,jakiEconomicsof
Shortageukazałysięwtymsamymroku,odpowiednio1971i1980,jednakwpierw
powęgiersku.I,oczywiście,następniewwieluinnychjęzykach;wsumiew256,co
jestrzadkościąwprzypadkuakademickiejliteraturyekonomicznej.
3.Międzynamiekonomistami
Bezpośredniaznajomośćinićosobistejprzyjaźnizawiązałasięmiędzynamilatem
1989r.Tobyłszczególnyczas,gdyżwPolscejużzanamibyłhistorycznyOkrągły
StółorazczerwcowewyborydoSejmuiSenatu,któreprzesądziłyprzełomwpo-
litycznymobliczuPolski.StałjeszczeMurBerliński,istniałZwiązekRadziecki,
choćdziękiGorbaczowowiijegoreformomnieobowiązywałajużtzw.doktryna
Breżniewawręcznakazującązbrojnąinterwencjęwbratnichkrajachpragnących
6Poangielskuukazałosię18książekKornaia,pochińsku15ipopolsku10.Dlaporównania:powiet-
namskusiedem,porosyjskusześć,poniemieckupięć,posłowackucztery,poczeskuibułgarskupotrzy,po
rumuńskudwieitylkopojednejpochorwackuiserbsku,atakżepoarabsku.
