Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
„Ekonomista”2021,nr6
http://www.ekonomista.info.pl
722
Inmemoriam
zmianysystemu(Gorbachev2021).WjęzykuwczesnegoKornaia–tegosprzed
dwudekad–Hzmianyotoczeniaprzekroczyłypewienprógwrażliwości”.
ObajbyliśmywtedywHelsinkach,piszącswojepracewONZ-owskimWorld
InstituteforDevelopmentEconomicsResearch,UNU-WIDER(Kołodko1989a;
Kolodkoiin.1990;Kornai1992).Kornaipisałpowęgiersku,asystentkanamiej-
scutłumaczyłanaangielskiiredagowałarodzącysięmanuskryptkolejnejksiążki.
Wzasadniczejczęściautorwykorzystywałuporządkowanestenogramyswychha-
rvardzkichwykładówzkońcalat80.,oczywiściewygłaszanychispisywanychpo
angielsku,którepowielonewminimalnymnakładziemogliśmystudiowaćprzed
ukazaniemsięjegonajobszerniejszegodzieła.
PobytwWIDER-zetoszczególnedwatygodnie,stwarzająceokazjedoco-
dziennychrozmów,pracowaliśmybowiemnieustannie,wweekendyteż.Tematem
ożywionejdyskusjibyłysposobynadłuższąmetęprzejściadogospodarkirynko-
wej,anakrótką–wyjściazwyjątkowoostregowPolscesyndromushortageflation.
NaWęgrzechbyłonzdecydowaniemniejdotkliwyitymbardziejjestciekawe,że
totamwłaśniezrodziłasięteoriagospodarkiniedoborów.WtedywWIDER-ze
zajmowałemsiętąpierwszą,fundamentalnąkwestią,aotejdrugiejpisałemkilka
latwcześniej(Kolodko,MacMahon1987),takżepodwpływemtokumyśliKor-
naia.Wnajśmielszychwyobrażeniachoprzyszłościniemogłobywówczasprzyjść
nikomunamyśl,żetąkategoriąposłużęsięponowniepoupływiejednejtrzeciej
wieku,porównującwcześniejszyfenomenzczasówdrugiejwojnyświatowej,któ-
ryokreśliłemjakoshortageflation1.0,ztymwłaściwymniezrównoważonejgo-
spodarcesocjalistycznej,shortageflation2.0,zobecnym,zaistniałymwkontekście
pandemiikoronawirusa,shortageflation3.0(Kolodko2021).
Późniejspotykaliśmysięwielokrotnie,nietylko,acznajczęściejwstolicach
naszychdwubratnichkrajów.W2001r.gościliśmyprofesoraKornaiananaszej
uczelni,wAkademiiLeonaKoźmińskiego,wktórejwygłosiłinspirującywykład
natematrolipaństwawgospodarceposocjalistycznej(Kornai2001).Towciąż
kontrowersyjnyteoretycznieiskomplikowanypraktycznietemat,niezaszkodzi
tymbardziejsięgnąćdotegotekstu,gdyżjegogłównewątkizachowująaktual-
nośćdwadzieścialatpóźniej,nietylkowPolsceinaWęgrzech.
Naszeostatnieosobistespotkanieodbyłosięw2018r.wBudapeszciepodczas
międzynarodowejkonferencjinaukowejzorganizowanejnaUniwersytecieKor-
winazokazji90-leciaJánosaKornaia.WmoimstarymegzemplarzuAnti-Equ-
ilibriumł,zpozaginanymirogamilicznychstronzcennymimyślami,pokrytymi
mnóstwemodręcznychuwag,autordziełanapisał:HToGreg,totheopen-minded
youngreaderof1973andtothemoreexperienced,wisereaderof2018”.Tak,wiele
nauczyłemsięprzeztelata,takżeodautoratejznakomitejiwielcewartościowej
mimoupływuczasuksiążki;toklasykaliteraturyekonomicznej.Kilkanaścielat
wcześniej,w2007r.,osobistąbardzoksiążkęowędrówcewłasnychmyśliwtym
wędrującymświeciezadedykowałmi,pisząc:HToGreg,withfriendshipandwith
gratitudeforyourleadinginreachingthePolishsucces”.Natensukces–przez
jednychwyolbrzymiany(Piatkowski2018),przezinnychniedoceniany(Karpiński
2020)–złożyłsięsplotokolicznościinapewnowśródnichbyłyrównieżpraktycz-
