Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Ewolucjaekstradycjiijejistota
cyjnyodoniosłymznaczeniudlaówczesnychorganizacjipaństwowych.
Wydawanoniepoto,bywspółuczestniczyćwwymiarzesprawiedliwo-
ści,apoto,byuzyskaćprzychylnośćiwdzięcznośćsuwerenalub
zobawyprzedrepresjamizestronymocniejszegowładcy12.Odgrywała
takżerolęśrodkawspomagającegowalkęzwrogamiwładzykrólewskiej
iporządkuspołeczno-ekonomicznego13.JużSerwiuszHonoratusza-
uważył,żeekstradycjamiałacharaktergłówniepolityczny,bowiem
odmowawydaniawstosunkachzpaństwamizależnymiuważanabyła
zapretekstdowytoczeniawojny14.
NauwagęzasługujepoglądHugonaGrotiusa,któryzaznaczył,że
naródczyteżkról(władca)niesąobowiązaniwsposóbbezwzględny
dowydaniaprzestępców,alejeśliniezdecydująsięnawydanie,tosą
zobligowanidoukaraniawłaściwejosoby.Jesttozatemzobowiązanie
alternatywnepozwalającestronie,odktórejżądasięwydania,dokonać
wyboru15.
Whistoriistarożytnejznanesątakżekonkretneprzykładywydania.
WstarożytnejGrecjiAfinowiezgodzilisięwydaćwładcymacedońskie-
muFilipowiIIwszystkieosoby,któretargnęłysięnajegożycie16.Znany
jesttakżeprzypadekAchajów,którzyzagrozilizerwaniemprzymierza
zeSpartą,wprzypadkugdybytaodmówiławydaniasprawcówgrabieży
inapadunapewnąwieś.
WskazujesiętakżenaGallówżądającychwydaniaFabia,któryna
nichnapadł,RzymianżądającychwydaniaHanibala,atakżeKatona
12U.Aloisi,N.Fini,Estradizione...,s.1009,cyt.zaZ.Knypl,Ekstradycja...,s.9.
13R.Bierzanek,Ekstradycjawtraktatach...,s.26.
14H.GrotiuswdzieleOprawiewojnyipokoju(przekładR.Bierzanek,t.2,Warszawa
1957,s.255)cytujesłowaSerwiuszaHonoratusa:„Jeżelizdarzyłosię,żejakiśnaródzabrał
siłąnarodowirzymskiemuludzilubbydło,wówczaspaterpatratuszfecjałami,toznaczy
zkapłanami,którzyprzewodnicząprzyzawieraniuprzymierzy,udawałsięwpodróżdo
tegonaroduizatrzymującsięnagranicydonośnymgłosemwymieniałprzyczynęwojny,
ajeżeliniechcianozwrócićzabranychrzeczyalbowydaćwinnych,wówczasrzucał
włócznięcooznaczałopoczątekwalkiiodtegoczasuwolnobyłograbićzgodnieze
zwyczajemwojennym”.H.Grotiuswcytowanymdziele(s.117)podajetakżeinny
przykładwydaniaprzestępców,tj.Izraelitów,którzyżądaliodpotomkówBeniamina
wydaniazbrodniarzy,iFilistynówżądającychodIzraelitówwydaniaSamsonajako
przestępcy.
15H.Grotiuswcytowanympowyżejdziele(przekładR.Bierzanek,s.118)podaje
przykładElejczyków,którzywszczęliwojnęzLacedemończykamiztegopowodu,że
Lacedemończycynieukaralipewnychosób,którewyrządziłykrzywdęElejczykom;to
znaczyztegopowodu,żewinnychnieukarali,aniniewydali.
16A.I.Boitsov,Extradition...,s.10.
20
