Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Uwagiwprowadzające
29
zestroniichpełnomocnikównasąd”53.Sędziamiałnadzorowaćpostępowanie
przedrozprawą(pre-trialwatch-dog)idbaćosprawnośćpostępowania(time-
-keeper).Zakresmaterialnegokierownictwasędziegomiałbyćdostosowanyin
dywidualniedokażdejsprawy,wzależnościodjejcharakteru,skomplikowania
iwysokościprzedmiotusporu.Wwynikureformysędziazyskałrównieżwiele
uprawnieńdyskrecjonalnychwzakresieustalaniastanufaktycznego54.
DoświadczeniaZachoduiewolucjaprawaprocesowegodoprowadziłyosta
teczniewwiększościpaństwzachodnichdoprzyjęciamodelupostępowaniacy
wilnegodyspozycyjno-kontradyktoryjnegozpewnympierwiastkiemoficjalno-
ledczym.Formalneimaterialnekierownictwosędziegowprocesiecywilnym
postrzegasięjakopożądanewzwiązkuzrealizacjąart.6Europejskiejkonwen
cjiprawczłowieka55.nRówność,prawdaisprawiedliwość”wkontekścierzetel
negoprocesucywilnegowciążpozostajątematemdebaty56.
1.2.Socjalistycznyprocescywilny
Wzorcowedlasocjalistycznegoprawacywilnegopraworadzieckienegowało
rzymskierozróżnienietego,copubliczneiprywatne.Fundamentprawapry
watnego,własnośćprywatna,zniknąłdośćszybkozarównozustawodawstwa,
jakidoktrynyZSRR57.Utrwalonywlatachstalinizmupoglądocałkowitejod
miennościsocjalistycznegoprawacywilnegooddoktrynyprawnejopartejna
prawierzymskimutopijnieizarazempropagandowozakładał,żezanegowanie
indywidualizmunarzeczkolektywizmuzapewnispołecznydobrobyt58.Wpro
wadzenieplanowejgospodarkiskutkowałonietylkozaburzeniemtradycyjnych
53Cyt.za:N.ANDREWS,TheNewEnglishCivilProcedureRules,[w:]EuropeanTradi-
tionsinCivilProcedure…,s.167.
54R.VERKERK,EnglandandWales.(Powersofthejudge),[w:]EuropeanTraditionsin
CivilProcedure…,s.310.Zob.teżP.RyLSKI,Działaniesąduzurzędu…,s.146-147.
55C.H.vanRHEE,Introduction…,s.23.Zob.teżT.ERECIŃSKI,Ouwarunkowaniach,
potrzebieorazzakresienowegokodeksupostępowaniacywilnego,nPolskiProcesCywil
ny”2010,nr1,s.9-19;P.RyLSKI,Działaniesąduzurzędu…,s.118-148;A.ŁAZARSKA,
Rzetelnyprocescywilny…,s.412-413;EADEM,Sędziowskiekierownictwopostępowaniem
cywilnym…,s.21.
56T.PIETRZyKOWSKI,B.WOJCIECHOWSKI,Równość,prawdaisprawiedliwość…,s.11
inast.
57A.LITYŃSKI,PrawoRosjiiZSRR1917-1991…,s.220-222.
58W.WOŁODKIEWICZ,Czypraworzymskieprzestałoistnieć?,Kraków2003,s.310;
A.LITYŃSKI,Lenina„iusprivatum”,[w:]„LegesSapere”.StudiaipracededykowanePro-
fesorowiJanuszowiSondlowiwpięćdziesiątąrocznicępracynaukowej,red.W.URUSZCZAK,
P.śWIĘCICKA,A.KREMER,Kraków2008,s.263,269.