Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
TakashiInoue
YukioMishima
YukioMishimawroku2015
Rok2015madlaMishimyszczególneznaczenie,przypadawnimbowiem90
rocznicaurodzini45śmiercipisarza.Życieodebrałsobie25listopadai,jakcoro-
ku,natendzieńzaplanowanowieleuroczystości.
Pięćlattemu,w40rocznicęśmiercipisarza,oróżnicywpodejściudoMishimy
wJaponii,jakapojawiłasięmiędzywcześniejszymirocznicamijegośmierciatam-
tą,czterdziestą,pisałemtak:
Wrokuobecnym,wktórymprzypada40rocznicaśmierciMishimy,choćniemagojużnatym
świecie,pisarzpowodujewzmożonyruchwświeciewydawniczymiteatralnym.BoomnaMishimęto-
warzyszyłrównież20i30rocznicyśmiercipisarza,aletymrazemcośsięzmieniło.Wkażdymrazie
mniesiętakwydaje.Symptomatycznejestto,copowiedziałwepiloguksiążkiFukudaTsunearitoMi-
shimaYukio(FukudaTsuneariiMishimaYukio)EndōKōichi.Apowiedziałtak:BDlaczegoczytam
FukudęiMishimę?Niepoto,żebyrozpamiętywaćprzeszłość,poto,żebymyślećoteraźniejszości”.Ato
oznacza,żeMishimaniejestdlanaspostaciązdawnychlat,jestraczejczłowiekiemnaszychczasów,jed-
nymznas,czyżnie?
Chybatakwłaśnienapisałem.
Przyokazjiwcześniejszychrocznicokazywałosię,żechoćjegoliteraturzenieod-
mawiasiępełniuroku,wielupatrzynaMishimęchłodnymokiem,jegopoglądna
światuważazagłupi,oderwanyodrzeczywistościromantyzm,asposób,wjakiumarł,
zaurągającyzdrowemurozsądkowi.Tymczasem,wokolicach40rocznicyodnio-
słemwrażenie,żepojawiłasiętendencja,byodbieraćMishimęjakpisarza,który
żyjewnaszychczasach,odbieraświattakjakmy.
Itamyśldziś,kiedyświętujemy45rocznicęśmiecipisarza,zasadniczosięnie
zmieniła(jednarzeczmnietylkoniepokoi,aleotympowiemnazakończenie).
AbyrozważyćzmianywpoglądzienaMishimę,jakiepojawiłysięwokolicy40
rocznicyjegośmierci,uporządkowałemswojespostrzeżenia,ujmującjewtrzyza-
gadnienia:
1.NaczymskupianosięwocenietwórczościMishimyodczasówjegodziałal-
nościpisarskiejjakoprzedstawicielajapońskiejliteraturypowojennejdo30latpo
jegośmierci?
2.JakzmieniłsiępoglądnaliteraturęMishimyod40rocznicyśmiercipisarza?
3.JakiebędąlosyliteraturyMishimyporoku2015,wktórymobchodzimypod-
wójnąrocznicę?
Tosąpytania,naktóreniemałatwychodpowiedzi.Chciałbymjednakodnieść
siędogłównychaspektówsprawy,naprzykładziepięciuutworówMishimy,amia-
nowiciePaniAoi(AoinoUe),Złotapagoda(Kinkakuji),Hōjōnoumi(Płodne
morze),Raiōnoterasu(Taraskrólatrędowatych)iRokumeikan(PawilonRyczą-
cegoJelenia).
1.Istotawcześniejszychocen–PaniAoi
Jednązcechcharakterystycznychjapońskiejliteraturypowojennejbyłood-
rzucenietradycyjnegowartościowania,jakimbyłaBjapońskość”dziełanarzeczwes-
ternizacjiliteratury.Toodrzucenienieograniczałosiędoliteratury,dotyczyłowszy-
stkichaspektówżyciaspołecznego,awprzypadkuliteraturydotyczyłospecyficznie
14(4/2015)
