Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
19
WasilijRozanowpodróżujepoWołdzedwomaparowcami–pierwszyto«Kнязь
Юрийcуздальский[KsiążęJurijSuzdalski]»(pływadoNiżnego),drugiochrzczo-
nynazwiskiemautoraMartwychdusz–«Gogol»(kursujeodNiżnegodoAstra-
chania),obydwazaśsąwłasnościąTowarzystwaŻeglugiParowej«Samolot».
CoprawdaRozanowledwonapomykaozakupieutensyliówdoparzeniaher-
baty,interesującebyłobyjednakwiedzieć,cosięnaówzestawskładało:napewno
czajniczek,sitko,możeteżdzbanuszeknaśmietankęidokompletutalerzykna
konfitury,sławetnerosyjskieваренья,noifiliżanki–jednaczywięcej,jeślizamie-
rzałkogośczęstowaćczyzapraszaćnaherbatkęzgodniezrosyjskimobyczajem,
bojakniedawnopisaławswojejksiążceЧай–искусство,доступноевсемpo-
święconejherbacieTatianaRadina:Чайявляется,пожалуй,самымлюбимым
напиткомвнашейстране.Егомыпьемидомаинаработе,вбудниивпра-
здники.Чашкасароматнымчаемсталанеотъемлемойчастьюнашей
жизни|Herbatajestchybanajbardziejulubionymnapojemwnaszymkraju.Pije
sięgowdomuiwpracy,wdnipowszednieiświęta.Filiżankaaromatycznejher-
batystałasięintegralnączęściąnaszegożycia.Jeślijednakniebyłsmakoszem,
ajedynieczłowiekiempraktycznym,możliweiżkupiłtylkofajansowe,nieporcela-
nowefiliżankiizaparzaczkę.Askorojużzaryzykowaliśmytutajoddaćniecomiej-
scadomniemanologiistosowanej,zauważmyzgodniezobowiązującymwmain-
streamowymnurciepostmodernizmem,żewpowyższymzestawiebrakmagda-
lenkiiżeniemanicdorzeczy,żesmakujejądalekoodWołgiatramentowyMarcel
dopierowyłaniającysięspodpióraMarcelaProusta,aczwrzeczywistościpowie-
ściowejczasoprzestrzenismakowałjąwCombray,gdzieśwlatach1883-1892.Tak
czyinaczej,niebezdezynwoltury,możemyzałożyć,żewnarracjiRozanowamag-
dalenkąsąparowceKSIĄŻĘJURIJSUZDALSKIiGOGOLniosącegoWołgąku
wspomnieniomikonfrontacjiichzaktualnymwroku1907stanemrzeczy.
ZamustrowaniesięnanieiwyruszenieWołgąwdługirejsoznaczałodlaRo-
zanowawsensienajbardziejrealnym,praktycznym,ucieczkęodcywilizacjimiasta
iwszystkichzwiązanychzniąinimproblemów,takżeosobistych,agłównielite-
rackich,tymbardziejżeowomiastotostolicaImperium–Petersburg,zdrugiej
wszakstronybyłotakżeucieczkąsymboliczną.W.R.,niezadługoautorantychrześci-
jańskiegodziełaCiemneoblicze.Metafzykachrześcijaństwa(1911),tymróżnisię
odinnychpasażerów–letników,turystówiludziinteresu–iżBzrywajączPeters-
burgiem”,zachowującstamtądBtylkojakieśmętnewspomnienia”,ba!odrzekając
sięodswejliterackiejprofesji,udającsięwtępodróżpodmaskąreporteraposzuku-
jącegotematu,wistociewchodziwrolęmediumreaktywującegoprzeszłość,stając
siępośrednikiemBmiędzydawnymiinowymilaty”,łącznikiemmiędzyswoimnie-
gdyś,aswoimdziś,inaczejmówiącmiędzyświatemswejmłodości,aświatem-po-
-latach,abyporównaćje,odkryćtocownichocalałojakoniezmienne,jakotwar-
dejądrobytuiistnienia,tozaś,couległodestrukcjibądźzmianiemożnabędzie
wyłuskaćzokrywypozorówiopisać.
EsejW.R.nawetjeślijawisiędzisiejszemuczytelnikowifantazmatemutkanym
zewspomnieńipostrzeganychprzezeńaktualiównietraciniczrealizmu,tokon-
kret.
PoetykaprzestrzeniiczasuwutworzeGracqaoczywiścietymbardziejniewy-
czerpujeznamionrealizmu,choćmożeównadmiarniecopatetycznejpoetyczności
Bliskichwódmiastwzbogacaćnarrację,specyficzniejąBbarokizując”nadmiarem
odsyłaczy,odwołań,przypomnieńidekoracyjnychszczegółówjakośdziwniejązu-
baża,zmuszającczytelnikawikłaćsięwgęstwęobrazówrodemzimaginacyjnych