Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
WinfriedLipscher
(ur.w1938r.
wWartenburgu,
dzisiejszeBarczewo
kołoOlsztyna,
wówczesnych
Prusach
Wschodnich)
–niemiecki
teologkatolicki,
tłumacz,działacz
narzeczpolsko-
-niemieckiego
pojednania.
Tłumacz
wAmbasadzie
RFN,potemradca
ww.ambasady.
Pośrednik
wkontaktach
pomiędzy
kanclerzem
Helmutem
Schmidtem,
aprymasem
Stefanem
Wyszyńskim.Jeden
zsygnatariuszy
Memorandum
BensbergerKreis.
Przetłumaczyłna
językniemiecki
m.in.Tryptyk
rzymskiJanaPawła
II.Współpracował
zKazimierzem
Brakonieckim
iRobertemTrabą
przywydaniu
czterojęzycznej
antologii,po
polsku,niemiecku,
rosyjskuilitewsku,
czyliwjęzykach
dawnychPrus
Wschodnich.
Odznaczony
Orderemśw.
Sylwestraprzez
papieżaJana
PawłaIIzazasługi
wdziedzinie
pojednaniapolsko-
-niemieckiegooraz
KrzyżemOficerskim
OrderuZasługi
Rzeczypospolitej
Polskiejza
wybitnezasługi
wdziałalnościna
rzeczśrodowiska
polonijnego(2003).
KarlDedecius
Pozatymmusimysięuczyćjęzykadrugiegonarodu.Wprawdzieporozumieć
siędzisiajmożnawszędziepoangielsku(bylejak),alezrozumiećsięmożnalepiej
zapomocąjęzyka,któryzawierawsobiecałydorobekkulturowyjednegonarodu,
włączniezesferąsacrum.PoangielskuPolakNiemcowiniewytłumaczypolskiego
myślenia,aNiemiecpoangielskuPolakomniewytłumaczy,cotojestniemiecki
liberalizm.Ja,będącprzezponad30latgłównymtłumaczemrząduniemieckiego
zjęzykapolskiego,wiem,oczymmówię.Najlepszytłumaczczasaminiewyjaśni
tejskomplikowanejkwestii.Aletłumaczesąnamgremialniepotrzebni,nietylko
poto,abyprzełożyćrzeczzjednegojęzykanadrugi,chodzitutajocośgłębszego–
oprzetłumaczeniezjednejmentalnościnadrugą,oprzepłynięciezjednegobrzegu
nadrugi.ToumiałrobićKarlDedecius.
Doróżnicwmentalnościnależyteżpołożeniegeograficzne.Jedenzpolskich
pisarzykiedyśzauważył,żeBPolskależynadAdriatykiem”.Chciałpoprzeztopo-
wiedzieć,gdziezracjiswejkulturyPolskapowinnależeć,alePolskależypomiędzy
NiemcamiaRosją,natoniemarady,atenfaktmazasadniczeznaczeniewkształ-
towaniusięmentalności.Całaformacjanarodupolskiegoztymsięwiąże,również
ieurosceptyzm,jakidajesięwPolscezauważyć.
Jakiemogąbyćsposobyuczeniasięmentalnościdrugiego?NaszeKościoły,
nietylkokatolickie,mogłybypodjąćtakątematykę.Częstojużmówiłem,żewzdłuż
granicypolsko-niemieckiejpotrzebanamtransgranicznegoduszpasterstwaro-
dzin,małżeństw.NiemawEuropiepodobnej,takwyraźnejgranicykonfesyjnej
jakmiędzyNiemcamiaPolakaminaOdrzeiNysie.Należałobywtymceluzwołać
transgranicznysynodinterkonfesyjny.Problemówjestdużozpowoduróżnicy
wmentalności.Jakpodejśćdokwestii,jeżeliprzykładowoPolka,katoliczka,chce
wyjśćzamążzaniemieckiegoateistępodrugiejstroniegranicy?Atychateistów
jestpostronieniemieckiejokoło80%.Jaznamteproblemy,choćwiemrównież,
żeposzczególniksiężarobiąwtymkierunku,cotylkomogą,aleniemanatoreguł,
regułpowszechnieprzyjętychprzezKościoły.Obawiamsię,żewpolsko-niemieckich
małżeństwachmieszanychodczuwalnesąnacodzieńteróżnicewmyśleniu,choć
ztakichmałżeństw,małżeństwpolsko-niemieckich,należysięcieszyć.Więcej:
możnabypomyślećozorganizowaniuspecjalnychkursówdladorosłych.Potrzeb-
nesąwPolscetakieinstytucje,jakwNiemczechBKatholischeAkademien”albo
BEvangelischeAkademien”,któreprowadządziałałnośćdokształcającą.WZielonej
GórzebyłemwInstytucieim.EdytyStein.Tojestcośtakiego.Wtakichinstytu-
cjachmożnabywprowadzićdokształcaniedladorosłychwłaśniezdziedzinyróżnic
wmentalnościpolskiejiniemieckiej.Dobrymsymbolem-partneremdlaświętej
EdytySteinbyłbywtymobszarzeświętyMaksymilianMariaKolbe.
Acoznaszymipapieżami,JanemPawłemIIiBenedyktemXVI?Ażsięprosina
tymtleporozmawiaćnatematróżnicorazpodobieństwwmyśleniutychwielkich
postaci.JanPawełIIzapomocąEwangeliizrewolucjonowałświatpodkątempoli-
tycznymiprzyczyniłsiędoupadkukomunizmu,BenedyktXVIzaśzrewolucjonował
światpodkątemteologicznymiprzyczyniłsię,byćmoże,doobaleniarelatywizmu.
PapieżPolakipapieżNiemiec–tojestwielkisymboldowykorzystaniadlanaszych
narodów,politykówiEuropy.Bylisobiebardzobliscy,aleteżsięróżnili.Najpierw
mieliśmypapieżaPolaka,ponimnastałpapieżNiemiec.Jaodwrotnejkolejności
nawetniemogęsobiewyobrazić.Niechbypolitycyszlitymtropem,wtedynieby-
łobymożetylenieporozumieńmiędzynaszymipaństwami.
Jeżeliniewypracujemysobiedojściadomentalnościdrugiegospołeczeństwa,
pozostaniemysobieobcy.Politycyczęstotemu,niestety,niesprzyjają.Aleróbmy
swoje,jestemprzekonany,iżbędzietozpożytkiemdlanaszychnarodówatakże
37(1-2/2023)
