Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Mężczyźniokobietach,czyliuwagiwstępneipróbyuporządkowania
22
kontraktwyznaczającywagętematów,kontekstówibohaterów43.Za-
miasttegoskupiamsięnakrytycznymwymiarzepracy.Naaspekcie
uwzględniającymniezgodęwobecistniejącegoporządkuspołecznego
inarracyjnego.Porządku,którytworząrelacjewładzy44.
Niemniejhistoriadziałańipismbadanychprzezemnieautorówma
istotnywymiarrewoltujący.Dotychczashistorycznestudiapoświęco-
neliteraturzeidziałalnościkobiet,ukazującliterackieiświatopoglą-
dowepolemiki,naprzeciwkosiebiestawiałynajczęściejpiórakobiet
imężczyzn45.Mogłotowynikaćzpolaryzacjipublicystycznychopinii
opartychnakanwiehasłanwojnapłci”
,którejakohasłokrytyczneto-
warzyszyłoprzeciwnikomruchuemancypacyjnegowdrugiejpołowie
XIXinapoczątkuXXwiekuwcałejEuropie.Metaforanwalka/wojna
płci”ukazywałaiukazujerelacjekobietimężczyznwpatriarchalnej
optyce,którazakładapłciowąisystemowąpodległość,podporząd-
kowaniekobiet.Wjejramachemancypacyjnyifeministycznyzwrot
mającydoprowadzićdorównościprawkobietimężczyznprzeztych
ostatnichpostrzeganybyłjakobuntlubrewolucja,jakowypowiedze-
niewojnynietylkonaturalnemuporządkowi,lecztakżesamymmęż-
czyznom.Jakobuntprzeciwdanymwzorom,przeciwkoesencjiibi-
narnemuporządkowi.Badaniahistoryczneukazującerolęmężczyzn
wpolskichruchachemancypacyjnychifeministycznychXIXiXXwie-
kuniosąszanseuzupełnieniatejprostejtezynieznanymidotądkon-
tekstami.Zamiastprzeciwstawieniaróliinteresówkobietimężczyzn
akcentująmożliwośćichpodmiotowejwspółpracy,któranierzadko
wykraczałapozagłównespołeczneustaleniakształtująceówczesne
relacjemiędzypłciami.
Prezentowanerozpoznaniakażdorazowozostająosadzonewhisto-
rycznychkontekstach,którenieobniżająichstopniarewolucyjności
inowoczesności.Tenostatni,wwymiarzejednostkowym,możebyć
różnieocenianyzdzisiejszychpozycjikrytycznych,którepodsta-
węzyskaływpostrukturalistycznejmyślibadawczejodwołującej
43Por.E.Domańska,Historieniekonwencjonalne.Refleksjaoprzeszłościwnowejhumanistyce,WydawnictwoPo-
znańskie,Poznań2006;F.Ankersmit,Narracja,reprezentacja,doświadczenie.Studiazteoriihistoriografi,przekł.
ired.E.Domańska,Universitas,Kraków2004.
44Por.M.Foucault,Nadzorowaćikarać.Narodzinywięzienia,przeł.T.Komendant,WydawnictwoAletheia,War-
szawa2009;M.Foucault,Historiaseksualności,przeł.B.Banasiak,T.Komendant,K.Matuszewski,Wydawnictwo
słowo/obrazterytoria,Gdańsk2010.
45Zewskazaniemnajważniejszegotekstuwtymzakresie:K.Kłosińska,Kobietaautorka,w:tejże,Ciało,pożądanie,
ubranie,WydawnictwoeFKa,Kraków1999.TędychotomięwyraźnierozbijajądopierobadaniaJoannyKrajewskiej.
Por.tejże,„Jazgotniewieści”i„męskiekasztele”.ZdziejówsporuoliteraturękobiecąwDwudziestoleciumiędzywo-
jennym,WydawnictwoPTPN,Poznań2010.
