Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Mężczyźniokobietach,czyliuwagiwstępneipróbyuporządkowania
42
Razemczyosobno?
W2011rokuKatarzynaWojnickaiJustynaStruzikprzyjrzałysiędzia-
łaniommęskichruchówspołecznychwPolsce81.Skategoryzowałyje
jakoprofeministyczneimaskulinistyczne82.Głównyobszardziałań
pierwszychtoaktywnośćnarzeczpoprawysytuacji,wktórejznajdują
siękobiety.Aktorzyruchówmaskulinistycznychdziałająwinteresie
własnym,np.wspierająprawaojcówlubwramachruchówmitopo-
etyckichi(para)religijnychzajmująsięodbudowywaniemmęskości.
Szukającpolskichwzorówdlawspółcześniedziałającychwkrajuprofe-
ministówifeministów83,autorkiwskazałydziałaniaTadeuszaBoya-Że-
leńskiego.Wśródzasługprekursorarodzimychprofeministówwy-
mieniłytworzonąprzezniegopublicystykę-Piekłokobiet,promocję
świadomegomacierzyństwaikontroliurodzin(współzałożycielPorad-
niŚwiadomegoMacierzyństwa)orazdbałośćogromadzonąprzezjego
matkęWandęspuściznępoNarcyzieŻmichowskiej.Wjednymzprzy-
pisówautorkiwskazałytakżewieluinnychmężczyznwspierających
sprawękobiecąwXIXinapoczątkuXXwieku,wśródnichEdwardaPrą-
dzyńskiego,AdamaWiślickiego,AleksandraŚwiętochowskiego,Leona
BilińskiegoiLudwikaKrzywickiego.Żadenznichniestworzyłjednak
organizacji,któraspełniałabywytyczneruchuspołecznego84.
Wskazanebadaniasocjologiczneskupiłysięnadziałaniuwspółcze-
snychmęskichruchów.Częśćhistorycznapełniwnichjedyniefunkcję
wprowadzającejglosy.WiedzęhistorycznąpogłębiłMateuszSkucha85.
Opisującmęskifeminizm,wspomniałozawiązanejw1913rokuLidze
MężczyzndlaObronyPrawKobiet86.
81K.Wojnicka,M.Struzik,Mężczyźniwdziałaniu.ProblematykamęskichruchówspołecznychwPolsce,w:K.Woj-
nicka,E.Ciaputa,Karuzelazmężczyznami.Problematykamęskościwpolskichbadaniachspołecznych,Ofcyna
WydawniczaImpuls,Kraków2011.Oproblematyceihistoriimęskichruchówspołecznychpisalitakżecytowany
wcześniejMarcinŚmietanaorazMarcinFilipowicz,por.tegoż,Menisstudies/masculinitystudies[hasło],w:Ency-
klopediagender...,s.305–308.
82Jesttooczywiściepodziałuproszczony,adekwatnydlaopisudziałańpolskichspołecznychruchówmężczyzn.
Autorkiwspominajątakżeszerszekategoryzacje:MichaelaKimmela,któryrozróżniłtrzytypyruchów:antyfemini-
styczne,maskulinistyczneiprofeministyczne,czyKennethaClatterbaughawyodrębniającegoosiemperspektyw
dlascharakteryzowaniaamerykańskichruchówmężczyzn.OboktegowskazałytakżekategoryzacjęEwyHyży
(podziałnaruchyhegemonistyczneikontrhegemonistyczne)orazMichaelaMessnera,któryodrzuciłwszelkie
kategoryzacje,każdyruchokreślającjakowyjątkowy.Por.K.Wojnicka,M.Struzik,Mężczyźniwdziałaniu...,s.258.
83Używającpierwszegookreślenia,badaczkiwzorująsięnarozpoznaniachanglosaskichbadaczy.Drugakatego-
riaobejmujeautoidentyfkacjewspółczesnychpolskichmężczyzndziałającychnarzeczkobiet.
84Por.S.Mandes,RuchyspołecznewPolsce,w:Wymiaryżyciaspołecznego.PolskanaprzełomieXXiXXIwieku,red.
M.Marody,WydawnictwoNaukoweScholar,Warszawa2007,s.439–466;D.dellaPorta,M.Diani,Ruchyspołeczne.
Wprowadzenie,przeł.A.Sadza,WydawnictwoUniwersytetuJagiellońskiego,Kraków2009.
85M.Skucha,Męskifeminizm...Por.takżeM.Skucha,PoczetfeministówpolskichXIXwieku...
86TesameinformacjepojawiająsięwkolejnymtekścieKatarzynyWojnickiej,Męskieruchyspołecznewe