Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wcyklumiesiączkowym(menstruacyjnym)trwającym28dni(tyle,ilemiesiąc
księżycowy)wyróżniasiętrzystadia:
.stadiummiesiączki(złuszczania)(stadiummenstruatonisveldesquamatonis)-
1.-5.dzień,
.stadiumwzrostu(stadiumproliferatonis)-6.-14.dzień,
.stadiumwydzielania(stadiumsecretonis)-15.-28.dzień.
CYKLJAJNIKOWY
Nacykljajnikowyskładająsięprocesymorfologiczneiczynnościowezwiązane
zdojrzewaniempęcherzykówjajnikowych,uwolnieniemkomórkijajowejorazpo-
wstawaniemciałkażółtego.FSHpobudzadoróżnicowaniakilkapęcherzykówjaj-
nikowych,alezwykletylkojedenwpełnidojrzewa.Pęcherzykipierwotne
przekształcająsięwpęcherzykiwzrastające,następniedojrzewająceipęcherzyk
dojrzały.Zmiany,jakiezachodząwpęcherzykach,dotycząwzrostuiróżnicowania
sięoocytu,rozrostuiprzerostuwarstwykomórekziarnistych,atakżeutworzenia
osłonyprzejrzystejorazdwuwarstwowejosłonkipęcherzyka.Wewnątrzpęcherzy-
kajajnikowegotworzysięjamapęcherzykowa(antrumfolliculare)wypełniającasię
płynempęcherzykowym.Czastrwaniategookresucykluwynosiokoło14dni.Pod
koniecfazypęcherzykowej,14.dnia(±ldzień),wwynikuzłożonegowspółdziałania
trzechhormonów(FSH,LH,estrogenów)dochodzidoowulacji.Napoczątkufazy
pęcherzykowejwydzielanieniewielkiejilościestrogenówpowodujeuwolnienieFSH,
którypobudzazkoleiwydzielanieestrogenów,takżezarównojegostężenie,jak
iestrogenówstalesięzwiększa.Dużestężenieestrogenów,nazasadzieujemnego
sprzężenia,hamujewydzielanieFSH.Gdystężenieestrogenówosiąganajwyższą
wartość,wśrodkucyklu,wydzielanieLHjestwiększeniżFSH.WtensposóbLH
bezpośredniowyzwalaowulację(rycina3-3).
LHiFSHuruchamiająkaskadęprocesówmorfologicznychwzbliżającymsiędo
owulacjipęcherzyku.Możnawyróżnićconajmniej4mechanizmy:
.procesyproteolityczne,
.rozluźniającedziałanieglikozaminoglikanów,
.aktywnośćskurczowąmięśniagładkiegooraz
.angiogenezę.
Procesyproteolityczne.LHdziałaprzezukładcAMP-kinazaA.Komórkiziarniste
iosłonowewydzielajądużeilościaktywatoraplazminogenu,którygromadzisię
wpłyniepęcherzykowym.PodwpływemkinazyAzplazminogenupowstajeinna
hydrolaza-plazmina.Obateenzymyuruchamiająnieczynnądotychczaskolagenazę,
którarozkładająckolagensubstancjimiędzykomórkowej,osłabiaścianępęcherzyka
jajnikowegoiułatwiajegopęknięcie.Działaniekolagenazystymulujątakżeprosta-
glandyny(PGEiPGF),którychstężeniezwiększasięwmiaręwzrostustężeniaLH.
Rozluźniającedziałanieglikozaminoglikanów.Dookołaoocytuorazwsamympły-
niepęcherzykowympodwpływemFSHiLHzwiększasięstężeniekwasuhialuro-
nowegoorazinnychglikozaminoglikanów,którepowodują,żepęcherzyksię
rozluźniainastępujestopnioweoddzieleniewzgórkajajonośnegoodwarstwy
48
