Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
osłonkipęcherzykawkomórkiparaluteinowe(luteinoweosłonkowe).Komórkilutei-
nowewydzielająprogesteron,prostaglandynęorazrelaksynę,natomiastkomórki
paraluteinowe-estrogeny.Dalszezachowaniesięciałkażółtegouzależnionejest
odlosówkomórkijajowej.
Jeżelikomórkajajowaniezostajezapłodniona,ciałkożółtepo10-12dniachzaczy-
nazanikać(luteoliza)iprzekształcasięwciałkożółtemiesiączkowe(corpus
luteummenstruatonis),anastępniewbliznowatąstrukturęresztkową-ciałko
białawe(corpusalbicans).Jeżelinatomiastdochodzidozapłodnienia,ciałkożółte
rozrastasięitworzyciałkożółteciążowe(corpusluteumgraviditats).
Wydzielanaprzezsyncytotrofoblastgonadotropinakosmówkowastymulujeczyn-
nośćciałkażółtegoitymsamympodtrzymujeciążęażdoczasuprzejęciaczynności
hormonalnejprzezłożysko.Wkońcu3.miesiącaciążyciałkożółteciążowejest
dużymgruczołemośrednicydo5cmimożeosiągaćnawet1/
3-1/
2wielkościcałego
jajnika.Dokońca4.miesiącaciążywydzielaprogesteronipotymokresiestopniowo
zanika.Funkcjęhormonalnąciałkażółtegoprzejmujełożysko.Usunięcieciałka
żółtegociążowegoprzed4.miesiącemzregułykończysięporonieniem.Wjajniku
występujedośćdużaliczbaciałekjajnikowych,któreprzystąpiłydocykludojrze-
wania,alezniewiadomychprzyczynzahamowanezostaływdalszymswymrozwo-
ju,zaczęłysięuwsteczniaćiostatecznieutworzyłyciałkazanikowe(corporaatretca).
CYKLMIESIĄCZKOWY
Cyklemmiesiączkowym(menstruacyjnym,miesięcznym)nazywamyzmianyzacho-
dzącewczęściczynnościowejbłonyśluzowejtrzonumacicypodwpływemhormo-
nówjajnikowych-estrogenówiprogesteronu(ryciny3-5,3-6).Przeciętnyczas
trwaniacykluwynosi28dni.Krwawieniemiesięczne(miesiączka,menstruacja)jest
najbardziejuzewnętrzniającąsięfazącyklu.Pierwszamiesiączka-menarche(zgrec.
men-miesiąc,arche-początek)występujew12.-14.rokużycia.Zakończenie
przemiancyklicznychiutratazdolnościreprodukcyjnej(klimakterium)przypada
na47.-52.rokżyciakobiety.
Wystąpieniepierwszejmiesiączkizależyodwieluczynników,takichjak:rasa,położe-
niegeograficzne,poziomrozwojucywilizacyjnegoiinne.Napodstawiebadań30tys.
cyklimiesięcznychukobietmiędzy15.a39.rokiemżyciaustalono,żeprzeciętny
czastrwaniacykluwynosi29±7,46dnia(Weiss).Przyjmujączapoczątekpierw-
szydzieńkrwawieniamiesiączkowego,wciągu28dniobserwujesięnastępujące
przemianycyklicznewendometrium.
Fazamiesiączki,złuszczania(stadiummenstruatonis),1.-5.dniacyklu,charaktery-
zujesięzłuszczaniemwarstwyczynnościowejbłonyśluzowejtrzonumacicy,która
wrazzniekrzepnącąkrwiątętnicząiżylną,wilości35-70ml,dostajesiędojamy
macicy,anastępniewydalonazostajenazewnątrz.
Podkoniecmiesiączkigrubośćczęściczynnościowejbłonyśluzowejmacicywyno-
siokoło0,5mm.
52
