Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
TadeuszBilikiewicz–Embriologiawepocebarokuirokoko
jakoasystentnaUniwersytecieJohnsaHopkinsa.Wkrótcepoichspot-
kaniuSigeristrozpocząłstarania,byzainteresowaćwydawnictwoFelixa
MeinerawydaniemniemieckiegoprzekładupierwszejksiążkiBilikiewi-
cza,jednakbezpowodzenia14.Sigeristwsprawietejpracynapisał,ana-
stępniespotkałsięzHansemDrieschem-odkilkulatbyłonprofesorem
UniwersytetuLipskiego-gdyżjegopoglądysąwniejszerokoomawiane
iwykorzystywane:
Młodypolskikolega,drBilikiewicz[ł],napisałksiążkęzatytułowaną:Za-
gadnienieżyciawświetlezasadpsychologiiporównawczej.Ukazałasięonapo
polsku,więcniktniemożejejprzeczytać,iówkolegachciałbyopublikowaćją
wtłumaczeniuniemieckim.[ł]Proszęwybaczyć,żeniepokoję.Chodziobar-
dzomiłegoczłowieka,którywywarłnamniedoskonałewrażenieiktóremu
chciałbympomóc,jeśliwjakikolwieksposóbmożnatozrobić15.
DolistuSigeristdołączyłniemieckietłumaczenierecenzjidziełaBili-
kiewicza,któraukazałasięwpaździernikunałamachkrakowskiegodzien-
nika,GłosNarodu16.Wkrótcezawiadamiał,żeDrieschwyrażałzaintereso-
wanieiksiążką,isamymBilikiewiczem,któregochciałpoznać17.Doich
14
Niebyłojednaknbardzodużejnadziei”nasukces,nbowydawcy,szczególnieprzy
tłumaczeniach,sąbardzoostrożni”(listSigeristadoBilikiewiczaz29-11-1928).Kilkalat
późniejSchlickowinieudałosięzainteresowaćwydawnictwaJuliusaSpringeraksiążką
Flecka(por.A.Koterski,nZawiązaniesięisednopolemikiLudwikaFleckazTadeuszem
Bilikiewiczem”,PrzeglądFilozoficzny,N.S.,r.28,nr3(2019),s.179,przyp.7).
15
ListSigeristadoDrieschaz14-12-1928(zbiórHenry’egoSigeristawUniversitätsarchi-
veLeipzig,Med.Fak.D05/1e,item758).Przekłady,oileniezaznaczonoinaczej,sąwłasne.
16
J.S.Pietrzak,nZagadnienieżycia”,GłosNarodu,nr277(1928),s.4.Wkorespon-
dencjizSigeristemBilikiewiczokreśliłGłosjakodziennikkonserwatywny,leczbyło
toznacząceniedopowiedzeniewwypadkuperiodykuotakwyraźnymnacjonalistycz-
nym,antysemickimiklerykalnymprofilu.(Ciekawostkąjest,żeprzezokołotrzymiesiące
wroku1939naczelnymtejchylącejsięwówczaskuupadkowigazetybyłJerzyTurowicz).
Bilikiewiczudzieliłsięczterokrotnienatychłamach,nasamympoczątkuswojejkarie-
rynaukowej,prezentującpokrótceksiążkiRubczyńskiego,EdouardaCrosaiZdzisława
Kaczmarka,atakżenawołującdopodniesieniawymagańwobecdoktorantówmedycyny
(nIdeaładujakozasadafilozoficzna”,nr11(1928),s.4;nPodświadomośćiwolnośćwoli”,
nr146(1929),s.4;nZproblemówdemokratyzacjiwychowania”,nr175(1929),s.4;nZbyt
łatwojestzostaćdoktoremmedycyny”,nr12(1929),s.2).
17
Por.listDrieschadoSigeristaz15-12-1928ilistSigeristadoBilikiewiczaz21-12-
-1928.ArchiwaliaBilikiewicza,zktórychkorzystam,pochodzązArchiwumBiblioteki
GdańskiejPAN(oileniezaznaczonoinaczej).
