Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
cyjnąaktywnościąpodmiotuapresjąpamięci[ś].Artyzmidoku-
mentaryzm,kreacjaifaktografia,fikcjaiprawdażyją[ś]wswoistej
symbiozie,zapewniającnarracjomosobistymzwiązekzdoświadcze-
niem,azarazemzdolnośćjegoprofilowaniaiobjaśnienia.Sprawiają,
żeprzeszłośćprzestajejawićsięjakogotowyprzedmiotidajesię
kształtowaćpoprzezwybórsposobuprzedstawienia24.
PodobnietwierdziMarekZaleski-faktypozorniebłaheinieistotne
zpunktuwidzeniahistorykawobróbcepisarskiejnabierająznamion
rzeczywistości.Dziejesiętakzasprawąmityzacjiprzeszłości:
Mityzacjiulega-coniemniejważne-samaczynnośćwspominania,
zmieniającsięwrytuałocaleniaodzapomnienia,wydobywania
pamięcizprzepaściniepamięci,wyzwoleniaprzeszłości.Powracający
wprzeszłość,którazawszeistniejeniejednoznacznieipodniejasną
postacią,przypominamitycznegobohatera:podejmujewyprawę
wgłąblabiryntu,zajedynewsparciemającwątłąiniepewnąnić
pamięci.[ś]esencjązdarzeniamitycznegojestpowtórzenie,każdy
więcpowrótwprzeszłośćjestponowionąpróbąmityzacji.Zkolei
opowieśćtajestczęstoopowieściąodaremnościzabiegupowtórzenia
ijegoniepowodzeniu[ś].Przeszłośćwnaszychwspomnieniachjest
czymśbardzoosobistymajednocześnieistniejepozanami.Jestodleg-
łymdepozytem,napodobieństworzeczy,którajakkolwiekstanowi
nasząwłasność,znajdujesięwoddalonym,choć-zdawałobysię-
bezpiecznymmiejscu.Obrazodzyskiwanychwspomnieńpozostaje
najczęściejzapisemniespełnienia25.
Wkonsekwencji,narracje,októrychmowa,przypominająciągi
asocjacyjnychwspomnień;sąnielinearne,nposzarpane”,pełnelukinie-
dopowiedzeń.Stosowanietegotypuzabiegówdośćprostosiętłumaczy.
24G.Grochowski:Fikcjeosobisteiprawdaartystyczna.nTekstyDrugie”2003,
nr2-3,s.9-10.
25M.Zaleski:Formypamięci.Oprzedstawianiuprzeszłościwpolskiejliteraturze
współczesnej.Warszawa1996,s.31-32.
13
