Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pierwszymdalszymetapemmegopolitycznegorozwoju
byłozbliżeniedoideiidziałania,reprezentowanych
kuschyłkowiwiekuprzeznaszsocjalizm
niepodległościowy.W1896rokuzacząłemporaz
pierwszyczytać„Robotnika”;poszczególnejegonumery
otrzymywałemodsiostrymojejciotki,paniCeliny
zGrossówDowgierdowej.[...]To,comniepociągało
wczytanymtajnie„Robotniku”,tobyłaprzedewszystkim
właśnietajemnica,otaczającajegowydawanie,
rozsyłanieiczytanie,tajemnicażywoprzypominająca
książkikochaneoddzieciństwa–małeksiążeczki
narodowychwierszy,przechowywanewgłębokimukryciu
starychdomów,polskieopowieściihistorie,przewożone
zzagranicy,czasamizaszytewpoduszkach,czasami
ukrytewobfitychfałdachsukienciotczynych.[...]
Poukończeniuszkoły[Witolda]Wróblewskiego(dawniej
[Jana]Pankiewicza,mieszczącejsięprzyulicyZłotej
30wWarszawie)2izdaniuegzaminuwrządowejszkole
realnejprzyulicyKanonii,zaradąwujamego,
WłodzimierzaKamienieckiego,wysłanyzostałem
doSzkołyNaukPolitycznychwParyżu.Takieskierowanie
mychstudiównadrogędyplomacjiihistoriiwywoływało,
wobecnieistnieniawPolscejednej,azanikudrugiej,
powszechnezdumienie,osłabionejedynieustalającymsię
mniemaniem,iżpomniesięmożnabyłowszystkiego
spodziewać.[...]
Wlutym1898stanąłemwParyżu,zapisującsięjako
wolnysłuchacznatrymestrwiosennywÉcoleLibredes
SciencesPolitiques,naraziedlaobeznaniasię
praktycznegozjęzykiem.Jednocześniejednakwstąpiłem
dostowarzyszeniastudenckiego„Spójnia”iniebawem
głównymprzedmiotemmoichzainteresowaństałysię
namiętnedyskusjeizawistnewalki,rozsadzające
tokółeczkoskupionychnalewymbrzeguSekwany
młodychPolaków.Byliśmynieodrodnymispadkobiercami
świata,któryzanikałwpobliżunas–polskichzbiorowisk
emigracyjnych,tradycjiwalkkoteryjnych,ciągłego
wykluczaniasięwzajem,nienawistnegowytracania
swychideiiswoichwierzeń,brakuwszelkiejtolerancjidla
