Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
1.Wprowadzenie
Socjologiaemocjistajesięcorazpopularniejsza,aproblematykaemocjijest
corazczęściejuwzględnianawnajróżniejszychbadaniachdziałańludzkich(Bin-
der,Palska,Pawlik2009;Pawłowska2013;zob.teżnumertematycznynPrzeglądu
SocjologiiJakościowej”,t.9,nr2pt.Wstronęsocjologiiemocji;Czerner,Nieroba
2011;Turner,Stets2009;Turner2004;Czykwin2013).Aczkolwiekdziałaniowe
podejściedoanalizyspołeczeństwa,zjakimmamydoczynieniawsocjologiiin-
terakcjonistycznej(dramaturgizmie,etnometodologii,analiziekonwersacyjnej,in-
terakcjonizmiesymbolicznym),częstowykluczaprzeżyciajakosensownyprzed-
miotanalizy,tojednaktrudnowświetlewielubadańempirycznychwykluczyć
komponentemocjizanalizydziałań.
Emocjetowarzysząnamwprocesiemyślowym,wdziałaniu,sąelementem
narracji,introspekcji,retrospekcji,autoanalizy,autodefinicji,manipulacji,kreacji,
procesówtwórczych,słownikówmotywówużywanychdoracjonalizacjidziałań.
Spektrumobjawieńemocjijakoistotnościowegoczynnikadziałańjestbardzo
szerokie.Procesmyślowy,którytowarzyszypojawianiusięemocjiiichnazy-
waniuniejesttutajelementemograniczającymanalizę,aleraczejwyzwalającym
jąiostatecznieniezbędnymwzidentyfikowaniuemocjioraztypifikacjizarówno
napoziomiepotocznym,jakinaukowym.Efektemtegoprocesumyślowegojest
powstaniekategoriijęzykowychnazywającychokreślonestanypsychiczneemo-
cjamiiwskazującychnakonkretneetykietyemocji.Procesmyślowyjestjednak
częstoograniczanyprzezpewnezjawiska,którychniemożnaracjonalnieopano-
wać,autoanalizowaćinimikierować.Pojawiasiętutajzjawiskopodświadomości
iwyparcia,którymThomasScheffszczególniesięzainteresowałiktórewłączado
swojejanalizyemocji.
Wewspółczesnejcywilizacjiwyrażaniewyjątkowosilnychemocjizostało
objętepewnymtabu,conieznaczy,żeemocjeniewystępująwżyciujednostek
(zob.Elias2001:28).nNaturalne”zachowaniaobjętesąpewnymiograniczającymi
regułami,gdziewaloryzujesiępowściągliwośćbudującąpomiędzyludźminmur
onieśmieleniaiwstydliwegozakłopotania”(Elias1980:229-241).Generalnieso-
cjologowie,aszczególnieinterakcjoniścisymboliczni,niewychodząpozaanali-
zęświadomychdziałańijęzykaorazkontekstówjegopowstawaniai/lubużywa-
nia.Językocentrycznaorientacjanajczęściejodrzucaanalizętego,conienazwane
inieuświadamiane.
ThomasScheffjestjednymzpierwszychsocjologów,któryzająłsiędogłęb-
nieproblematykąemocjinietylkonapoziomieuświadamianymijęzykamówio-
nego,aleijęzykaukrywającegoemocjeorazgestówniewerbalnych.Właściwie
całajegotwórczośćoscylujewokółproblematykiemocji.Jestjejistotnymele-
mentem.NajsensowniejszymulokowaniemtejproblematykidlaT.Scheffabyło
włączeniejejwzakrestzw.mikrosocjologii(Scheff1990).Opisującianalizu-
jącjegopodejściedosocjologicznejproblematykiemocjibędziemyodnosićsię
