Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Wkręguproblemówenkulturacji
Ponadtoopróczśrodowiskaspołecznego,wktórymżyjekażdyczłowiek
nawiązującykontaktyzinnymiludźmi,istniejeteżinnyrodzajograni-
czeńspołecznych.Wynikaonztego,żezasadyiregułyżyciaspołeczne-
gosądlajednostkizawszerzeczywistościązastaną,alezmianieulegają
wzoryzachowań.Dzieckorodzisięwokreślonymczasieiprzestrzeni
społecznej,„skazane”jestnakontaktyztakimi,anieinnymiludźmire-
prezentującymiróżnegrupyspołeczneizbiorowości.Wokresiedora-
staniarozszerzaswojekręgistycznościoweizarazemposzerzawiedzę,
którapozwalamużyćitworzyćjednocześniejegowłasnyświat.Czas
życialudzkiegojestograniczonynarodzinamiiśmiercią,alenieogra-
niczonyzakresemwiedzy,którąnależyzdobyćlubktórąmożnazdobyć
wdrodzekontaktównawiązywanychzinnymi.Ponadtojeszcze,jako
żejesttoświatizakreswiedzyzastany,stanowiondorobekprzeszłych
pokoleń,zktóryminiemajużkontaktuinnego,jaktylkozapośredni-
czonyprzekazemwiedzy.Odtwarzanieiprzetwarzanietegodorobku
jestgłównymmechanizmemenkulturacji,któryniemożebyćtraktowa-
nyjakoprzyczynaciągłościponadpokoleniowejizmianzachodzących
wkulturze.Skutkienkulturacjiprojektowanewprzyszłośćniesąmożli-
wedoprzewidzenia.
Przystosowanieizarazemprzetworzenierzeczywistościjesttopro-
ces,zamierzonyczynie,obejmującycałeżyciejednostki.Przystosowanie
dozastanegodlajednostkiświataspołecznegookreślanejestterminem
socjalizacji.Towtrakcietegoprocesukażdyczłowiekzdobywawiedzę
natematzasadżyciaspołecznegoiuczysięstosowaćjąwkonkretnych
sytuacjachspołecznych.Przystosowaniezaśdoświatakultury,dotego,
couznanejestzatradycjęitraktowanejakomądrośćżyciowaprzeszłych
pokoleń,nazywanejestterminemenkulturacji.Wtrakcietegoprocesu
jednostkauczysiętego,couznawanejestzawartośćprzypisywanątra-
dycji.Toprocesenkulturacjiodpowiadazatrwaniekulturywczasieijej
wartościowanie.Processocjalizacjidecydujezaśotym,jaktradycjajest
realizowanazgodniezobowiązującymwteraźniejszościstylemżycia.
Wydzielenieenkulturacjiisocjalizacjijakooddzielonychodsie-
bieprocesów,jestskutkiemdążeniadoporządkowaniazjawisk,które
wrzeczywistościprzenikająsięnawzajemikrzyżują.Zewzględówana-
litycznychsąonejednakrozdzielonewtymopracowaniu.Nieoznacza
tostosowaniarygoryzmuanalitycznego,ponieważrozdziałypoświę-
coneenkulturacjizawierająwskazanianaprzebiegprocesusocjalizacji
iodwrotnie.Możnamiećtylkonadzieję,żeniewprowadzitozbytniego
22
