Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Enkulturacjajakofaktkulturowy
chaosuipozwoliomówićtakbardzozłożonezjawiskaokreśloneniepre-
cyzyjnymsformułowaniemświata,wktórymżyjeczłowiek,orazświata,
któryjestwarunkiemistnieniajegoczłowieczeństwa.
20Enkulturacjajakofaktkulturowy
Terminkultura,zdefiniowanywielokrotnie(np.opracowaniapodręcz-
nikowe:Kłoskowska1980;Nowicka1997;Sztompka2002;Szacka2003;
Giddens2004;Herzfeld2004;Barker2005;Golka2007),opracowany
zwielupunktówwidzenia,zawierającyróżneodniesieniadokoncep-
cjiteoretycznychorazanalizempirycznych,ciąglejestpojęciempłyn-
nymiwieloznacznym.Jesttobowiemjedenztakichterminów,które
rozumianesąintuicyjnie,azarazemdefiniowaneoperacyjniezarówno
wmyśleniupotocznym,jakipostępowaniunaukowym.Zjednejstrony
kulturajestideą,którątrudnoukonkretnićzewzględunapłynnyzakres
znaczeniowyprzypisywanydesygnatomtegopojęcia,azdrugiej–kul-
turajestfaktem,któregoistnienieniepodlegawątpliwości.Zpunktu
widzeniaideitrudnojestmówićoistnieniukulturyjakosamodzielnego
bytuoderwanegooddoświadczeńludzi,aletowłaśnieludziesąprze-
konaniotym,żeistniejekulturajakoniezależnybytdeterminującyich
doświadczenia.JakpisałPhilipBagby,„kulturajestabstrakcją,aniereal-
nymprzedmiotemdoświadczenia;tylkoindywidualneosobysąrealne”
(Bagby1995:55).Jednostkowesąbowiemdoświadczenia,aleichskutki
wynikajązbezustannychinterakcjizinnymiludźmiorazzasadkomu-
nikacjispołecznej.
Jakobytponadjednostkowykulturajestkategoriąabstrakcyjną,
wypełnianąznakamiisymbolami,którepozwalająinterpretowaćrze-
czywistość,atymsamymnadawaćjejznaczenia.Jakobytjednostkowy
kulturajestwytworemdziałalnościczłowiekapodejmowanejzmyślą
orealizacjiidei,generalizacjidoświadczeńorazprojektowaniuprzy-
szłychstanówrzeczy,któremająznaczeniespołeczne.Takpojmowana
kulturajestrealna,ponieważjestprzekładananajednostkowedoświad-
czeniaprzekazywaneinnymludziominakonkretnerozwiązaniapro-
blemówspołecznych.Zatemzjednejstronykulturajestideą,pojęciem
abstrakcyjnyminiewyraźnymsemantycznie(poziomideacyjnykultu-
23
