Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Enkulturacjajakozjawiskospołeczne
Wkonsekwencjiprzebiegprocesuenkulturacjijestfaktemtrudnym
doopisania,gdyżznanesą,mniejwięcej,jegoskutki,alenadalmgliste
jestudzielanieodpowiedzinapytanie,jakiesąjegoprzyczyny.Rezulta-
temprocesuenkulturacjijestbowiem„staniesięczłowiekiem”
,posia-
danietożsamościosobniczej,indywidualnej,społecznejikulturowej,
aletakzróżnicowanejiwieloaspektowej,żekoniecznejdorozważenia
wnastępnychrozdziałachipodrozdziałachniniejszegoopracowania.
30Enkulturacjajakozjawiskospołeczne
Zgodniezzałożeniami,którestanowiąaksjomatyteoriienkulturacji,
„każdajednostkamusibyćwprowadzonawkulturęswojegospołeczeń-
stwa,abystaćsięnormalnymuczestnikiemgrupowegożycia”(Kłoskow-
ska1980:28).Wiedza,którązdobywa,podlegająctemuprocesowi,ma
charakterzłożonyiwieloaspektowy.Jestonaskutkiemzarównoprzeka-
zywanychjednostceprzezosobystarszedoświadczeń,jakibuntowania
się,awięceksperymentowanianormamispołecznymi.Normyzawierają
zalecaneiakceptowanewskazaniacodozachowańznaczącychspołecz-
nie,cowcalenieoznacza,żeobowiązująonejakozachowaniaprowa-
dzącedouzyskaniazałożonegoefektudziałań.Zachętadonaśladowa-
niazachowańakceptowanychspołecznieniejestichpowielaniemprzez
dziecko,aleraczejnaśladowaniemtego,corealizowanewkonkretnych
sytuacjachspołecznych.Eksperymentowaniezkoleistajesięmetodą
poszukiwaniasposobównadostosowanieindywidualnychzachowańdo
obowiązującychreguł.Takwięcpoprzeznaśladowanieieksperymen-
towanie,poprzezprzymusdoprzestrzeganiazasaditworzenienowych
regułdokonujesięprzekaztreścikulturowych.
TerminenkulturacjarozpowszechniłMelvilleJeanHerskovitsw1949
roku,określającnimprocesasymilacjiAfrykanów,przywiezionychdo
Amerykizichwłasną,wielowiekowąkulturą,zrealiamiżyciaiwzorem
kulturyobowiązującymnaNowymKontynencie.WedługMelville-
’aJ.Herskovitsakulturaprzejawiasięjakowyuczonedoświadczenie,które
prowadzidonabywaniaodurodzeniaażdopóźnychlatżyciaprzezkaż-
degoczłowiekażyjącegowdanymśrodowiskuspołecznymkompetencji
kulturowych(vide:Herskovits1949).Jesttozarazemprocesuświadamia-
27
