Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
chronićnarządywewnętrzne,zwłaszczaserce(siedzibę
siłyżywotnej–
spiritusvitalis
,odktórejzależałprzepływ
krwiiciepławciele),mózgiwątrobę,jadchorobymiał
byćodnichodsuwanyiwyrzucanynawierzch
–kuskórze.
Możliwośćwykonywaniasekcjizwłokipoznawanie
wewnętrznejbudowyciałaludzkiegoodwróciłyuwagę
lekarzyodastrologii.Anatomiaożywiona(jeszczenie
fizjologia),którarozwinęłasięwXVIiXVIIwieku,
nakierowałamedykównainneobszary,niebyła
tojednakłatwadrogadowiedzy.Jedenzpierwszych
śmiałków,MiguelServet(1511–1553),szesnastowieczny
lekarziteolog,którychciałpoznaćkonstrukcjęciała
ludzkiegoizgłębićmechanizmkrążeniakrwiizrówną
wnikliwościąbadałBiblię,skończyłnastosiewraz
zeswoimikacerskimiksiążkami.Wdrugiejpołowie
XVIIwiekuudałosięrozpracowaćukładkrążeniaiwiedza
tazostałauznanaprzezwiększośćlekarzy.
Układkrążenianadaljednakprzyciągałuwagę,asekcja
zwłokumożliwiałapoznanieróżnychjego
nieprawidłowości.Zmieniłotorównieżpoglądy
napochodzenieipowstawaniewrzodówiplam
powodowanychprzezchorobymorowe.WXVIIIwieku
głównąrolęwtworzeniuwrzodówizmianskórnych
zaczętoprzypisywaćsercuikrwi.Wwydanejw1771roku
broszurce
Rozumnepowietrzaprzyczyny
uznano,
żeobjawyzarazysąspowodowanetworzeniemsię
zakrzepówkrwi.Tłumaczonotowtensposób:naskutek
zapalenia(„piekielnegoognia”)krewkrzepła,zbijałasię
wbryły(zakrzepy),którewędrowaływrazzniąpocałym
ciele.Dlategoobjawychorobymogłysięujawniać
wróżnychczęściachciała–tam,gdzieskrzepysię
zatrzymały.Jeślizatrzymałysięwsercu–chory
odczuwał„wielkąniespokojność,mdłość”,miałwolny
pulsidochodziłodonagłejśmierci.Wymiotyzdużą
ilościążółciwystępowały,gdyskrzepyumiejscowiłysię
