Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Ekologiaurastadorangiznakunaszychczasów,
czasówbezpomysłunaprzyszłość
(Caparrós2015:694)
Epokaniestabilnościplanetarnej
XXwiekzamknęładośćzaskakującapropozycjapojęciowa.Wroku
2000dwóchuznanychprzyrodoznawców,amerykańskibiologEugene
F.StoermerorazholenderskibadaczatmosferyPaulJ.Crutzen(laureat
NagrodyNoblaz1995rokuwdziedziniechemii),zasugerowało,by
współczesnąepokęgeologicznąnazwaćnantropocenem”-nepoką
człowieka”(Crutzen,Stoermer2000).Propozycjataprzyniosłaim
rozgłos,natomiastpojęcieantropocenuprzykułopublicznąuwagę,
prowokującdoniezwykłychdyskusji.Nakanwietychdebatpowstała
prezentowanatuksiążka.
StoermeriCrutzenpisalioniebywałymzakresieorazintensywno-
ściobecnegowpływuczłowiekanaplanetę:litosferę,hydrosferęoraz
atmosferę.Zasugerowalioni,żehomosapiensjakogatunekstałsięsu-
persprawcząsiłąoznaczeniugeologicznym.Symbolicznympocząt-
kiemantropocenuzdaniemStoermeraiCrutzenabyłoopatentowanie
silnikaparowegoprzezJamesaWatta(1784),otwierająceokresrewo-
lucjiprzemysłowej,intensywnegospalaniapaliwkopalnychorazemi-
sjidwutlenkuwęgla(CO2)doatmosfery(zob.teżCrutzen2002).
Przyrodoznawcycipodkreślali,żeludzkośćdokonujeniebezpiecz-
nych,równoczesnychmodyfikacjiwielukluczowychparametrówsys-
temówplanetarnych.Świadcząotymdanemówiące,żezostałyprze-
kroczonetzw.graniceplanetarne,szczególniezuwaginazmianę
11
