Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Filozofaawyzwaniaantropocenu
Choćzdaniemwieluprzywoływanychniżejbadaczyibadaczekzagro-
żeniaantropocenusąwyjątkowezewzględunamożliwośćwytrącenia
systemówplanetarnychzestabilnejrównowagiholocenu,nieznaczy
to,żewcześniejniemieliśmydoczynieniazrefleksjąnatematdegra-
dacjiśrodowiskaczyszokującejskaliingerencjiczłowieka.Historycy
środowiskapodkreślają,żetowarzyszynamonaconajmniejodrewo-
lucjiprzemysłowej.Tematemeksploatacjiidewastacjiprzyrodyzaj-
mowalisięm.in.ekofilozofowieietycyśrodowiskowi,podejmujący
badanianadzrównoważonymrozwojem,granicamiwzrostuczyglo-
balnąodpowiedzialnością.Jednakdebatanatematantropocenutoczy
sięwpewnejizolacjiczymożewniezamierzonymdystansiewobec
wcześniejszychrozważańfilozoficznychnatematzagrożeńśrodowi-
skowych.Jesttodośćzaskakujące,żeuczestnicydyskusjioantropoce-
niewniewielkimstopniuodwołująsiędotradycjiekofilozofiiietyki
środowiskowej.
Tymczasemekofilozofiaietykaśrodowiskowa(ekoetyka)ognisku-
jąswojerozważaniawłaśnienaproblemierelacjiczłowiekadośrodo-
wiskaorazzasad,wartości,zobowiązańinormregulującychtakąrela-
cję(zob.np.Papuziński1999;Piątek2008;Tyburski2013).Ekofilozofia
nokreślananowychzasadachsymbiotycznystosunekczłowiekado
Przyrody”
,opierającsięnadostępnejwiedzyprzyrodniczej(teoria
ewolucji,etologia,ekologia)(Piątek2008:23).Ekoetykapodejmujena-
mysłnadtakimizagadnieniamijakzasadyharmonijnegowspółżycia
zprzyrodą,szacunekdlaprzyrody,wzniosłośćiestetycznawartość
tego,conaturalne,czyodpowiedzialnośćwobecprzyrody.Ekofilozofia
ietykaśrodowiskowazinstytucjonalizowałysięjakoodrębnedyscypli-
nywlatachsiedemdziesiątychXXstulecia,choćoczywiścierozważa-
nianatematprzynależnejimproblematykisięgająstarożytności17.
Jakzobaczymywrozdzialeszóstym,uczestnicydyskusjioantro-
poceniezpewnąrezerwąodnosząsięrównieżdoparadygmatu
17
Zanajważniejszychmyślicieliwspółtworzącychtradycjęekofilozofiiietykiśrodowisko-
wejuważasięRalphaW
.Emersona,Henry’egoD.Toreau,AldoLeopolda,HolmesaRol-
stonaIII,PaulaW
.Taylora,AlbertaSchweitzera,ArneNaessaiHenrykaSkolimowskiego.
24
