Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Gospodarstwadomoweosóbstarszychwświetleliteratury
15
rzyjetworząijednocześniecharakteryzująsięróżnymicechamispołeczno-demo-
graficzno-zawodowymi),przedmiotowym(gospodarstwodomowetobazaekono-
micznajegoczłonków,naktórąskładająsięzasobyfinansoweirzeczowe,wtym
takżenieruchomościiichwyposażenie)orazfunkcjonalnym(gospodarstwodomo-
wetozespółczynnościskładającychsięnajegofunkcje,afunkcjonowaniepolegana
podejmowaniuszereguczynności,zarównowobrębiegospodarstwadomowego,
jakinazewnątrz,wcelubezpośredniegozaspokojeniazarównowspólnych,jakiin-
dywidualnychpotrzebczłonkówgospodarstwadomowego).Wymiarytekształtują
odpowiedniedziałania,dziękiktórymgospodarstwodomowezaspokajaróżnego
rodzajupotrzebyinawiązujerelacjezotoczeniem.Podejmujeonoprzytymwiele
różnychdecyzji,m.in.wzakresie:zarobkowania,wydatkowania,oszczędzaniaczy
kredytowania,któregłówniezależąodtego,wjakiejfaziecyklużyciagospodarstwa
domowegoznajdujesiędanegospodarstwodomowe13.
Przedmiotemszczególnegozainteresowaniawniniejszymopracowaniusągo-
spodarstwadomoweznajdującesięwjednejzostatnichfazcyklużyciagospodar-
stwadomowego,tj.gospodarstwadomoweosóbstarszych.Skupiającsięwłaśnie
nanich,wpierwszejkolejnościnależyzdefiniowaćpojęcietakiegogospodarstwa
domowego.Napotrzebydalszychrozważańprzezgospodarstwodomoweosób
starszychnależyrozumiećgospodarstwodomowe,wskładktóregowchodząoso-
bynależącewyłączniedookreślonejgrupywiekowej,tj.dogrupyosóbstarszych,
przyczymosobastarszatoosoba,któraukończyła60.rokżycia14.Biorącpoduwa-
13M.C.GillyiB.M.Eniswyróżniajądziewięćfazcyklużyciagospodarstwadomowego:pierwsza–
gospodarstwomłodejsamotnejosoby,druga–gospodarstwomłodegomałżeństwabezdzieci,trzecia
–pełnegniazdoI(młodemałżeństwoznajmłodszymdzieckiemponiżej6.rokużycia),czwarta–pełne
gniazdoII(małżeństwoznajmłodszymdzieckiemwwieku6latiwięcej),piąta–pełnegniazdoIII
(małżeństwozdorastającymidziećmi),szósta–pustegniazdoI(małżeństwowstarszymwieku,dzieci
usamodzielnione,głowarodzinypracuje),siódma–pustegniazdoII(małżeństwowstarszymwieku,
dzieciusamodzielnione,głowarodzinynaemeryturze),ósma–gospodarstwodomoweosobystar-
szej,pracującej,dziewiąta–gospodarstwoosobystarszej,będącejnaemeryturze.Szerzej:M.C.Gilly,
B.M.Enis,Recyclingthefamilylifecycle:Aproposalforredefinition,AdvancesinConsumerResearch,
1982,vol.09,s.271-276.Porównanieróżnychpodejśćdofazcyklużyciagospodarstwadomowego,
takżezuwzględnieniemrozwodu,możnaznaleźćwpracyR.E.Wilkes,Householdlife-cyclestages,trans-
itions,andproductexpenditures,JournalofConsumerResearch,1995,vol.22,s.27-42.
14DefinicjatajestzgodnazdefinicjąosobystarszejzawartąwUstawiezdnia11września2015
rokuoosobachstarszych,Dz.U.poz.1705,art.4.Wdostępnychopracowaniachzaprógstarościindywi-
dualnejprzyjmujesię60.lub65.rokżycia(szerzej:Ł.Jurek,Ekonomiastarzejącegosięspołeczeństwa,
Difin,Warszawa2012,s.19).GłównyUrządStatystycznyosobystarszedefiniujejakoosobywwieku
60latiwięcej(zob.GUS,Gospodarstwadomoweirodziny.Charakterystykademograficzna.Narodowy
SpisPowszechnyLudnościiMieszkań2011,Warszawa2014,s.34).NatomiastwedługEurostatuosoby
starszetoosobywwieku65latiwięcej(zob.Eurostat,PopulationStructureandAgeing,http://ec.euro-
pa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Population_structure_and_ageing,20.06.2017).Należy
takżewspomnieć,iżD.J.Levinsondzieliwiekdojrzałynaosiemetapów,przyczymostatnimetapem
jestpóźnadorosłośćidotyczyonaosóbwwieku60-65lat(szerzej:D.J.Levinson,Aconceptionofadult
development,AmericanPsychologist,1986,vol.41,nr1,s.3-13).
