Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
„nieczytapoto,abyulegaćolśnieniu”.Jestwirtuozem
olśnienia.Gdyprzemieszkujew„krajobrazachudręki”6
ThomasaBernharda,wzachowaniuSteinerawidać
natrętnepodporządkowaniesięradykalnie„okrutnemu
zamysłowi”powieściopisarza,„rozedrganejgrozie”,
„posągowejczystości”i„rwącym,leczczęstozatrutym
potokom”7jegoprozy.Toteżjegojęzykzdajesięskrojony
namiarętonacji,szczególnejintensywności
iuwodzicielskiegourokudziełpoddanychoglądowi.
Nawetwtedy,gdypomniejszeutworyBernhardanużą
krytykapowtarzalnością,ustawicznymakcentowaniem
„nieukojonegocierpieniainienawiści”,odruchowe
wzdraganiesięnieodmiennieprzypominareakcję
czytelnikadobóluprzesyconegoczymśzgruntudobrym,
wtymwypadkuperoramizdolnymiwywołaćprzedziwne
upojenie.Wefekcie,dowodziSteiner,nienawiść,
przepełniającasporączęśćprozyBernharda,„przechodzi
wjednostajnydźwięk,wnieprzerwanywarkotizgrzyt
stępionejpiły”8.Samobraz„stępionejpiły”jest
dramatycznąilustracjądogłębnegozaangażowania
krytykawrzeczywistątkankępismBernharda,zdolności
krytykado„uleganiaolśnieniu”itymsamym
doniekłamanej,dobywającejsięzsamegosercaodrazy.
Podobniewjegosprzeciwiewobecoszczędnej,
„lapidarnejprecyzji”9rumuńsko-francuskiegopisarza
E.M.Ciorana–słyszymyrozczarowanieniedoszłego
kochanka,którydoświadczyłjużżarliwychrozkoszy
skrytychwaforystycznychpróbachAndreGide’a,Oscara
Wilde’aiinnych.Pomyślmytylkooosiągnięciach
Racine’alubNietzschego,proponujeSteiner,otwórcach,
którychmyślidziełopodziwiamyzpowoduich
niewzruszonejkoncentracjiiprecyzji.Wjęzyku
francuskim,dorzuca,funkcjonujesłowo,któreprzywołuje
pewienideał.To
lalitote
,wyraz,dlaktóregonasze
„niedomówienie”jesttylko„kulawymtłumaczeniem”.
Cowięcej,badaczsugeruje,abyśmyopisalitęszczególną
jakośćzaskoczeniaipodziwu,jakichdoświadczamypod
wpływemepigramuNietzschegolubbezwzględnie
niemożliwegodosparafrazowaniazwrotuuGide’alub
