Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
„Sólziemi”,czylitęsknotadoeposu
17
Filozofwskazałnaceloweograniczeniehoryzontupoznawczegoweposie
itymsamympostawiłpodznakiemzapytaniaowąpierwotnątotalnośćoglądu
świata.
Zajmijmysięterazkonstrukcjąbohateróweposu.Sąoni,podobniejak
otaczającaichrzeczywistość,zredukowanitylkodotego,codajesięuchwycić
zmysłowo.Dlategoteżczęstostosowanyjestzabiegneliminowaniatreścipsy-
chicznychpoprzezichuzewnętrznienie”20.Herosi–odośćnieskomplikowa-
nymrysunkupsychologicznym–pozostająodpoczątkudokońcaniezmienni.
Całaopowieśćwszakżekoncentrujesięwokółjednego,uchwyconegowcałej
konkretnościherosa.Alemimoniepowtarzalnościtegoprotagonisty,wjegopo-
staciwyrażasięduchnarodu.PozwalatoHeglowistwierdzić,żepowrótOdysa
naItakęjestnodzwierciedleniempowrotuwszystkichGreków(ł)”21.
Nakoniectychrozważańchcęzwrócićuwagęnanarratora.Odopiewanych
zdarzeńoddzielagokoniecznydystansepicki:
Potrzebazajmowaniasięnim[tj.światemeposu]jakowyobrażeniem,twórczośćarty-
styczna,rodzisięznaturyrzeczypóźniejniżsamożycieiduch,któryczujesięswobodnie
jakusiebiewswymbezpośredniopoetyckimistnieniu22.
Świat,kuktóremusięzwraca,jestjużnzamkniętądlasiebierzeczywistością
(ł)”23,więcabypozwolićmuprzemówić,musiwznieśćsięponadsubiektyw-
nośćirecytować.Przepaśćhistorycznajednakniepociągazasobądystansu
obcości.Wuniwersumeposurapsodmaczućsięnjakwdomu(ł)”24.Utwór
epickizatemrodzisięztęsknoty.
DospostrzeżeńHegladorzućmyparęprzemyśleńpóźniejszychbadaczy.
Lukácsprzyznaje,żekosmosprzedstawionyweposiemaścisłeramy,pozaktó-
rymidziałająmrocznepotęgi.AutorTeoriipowieścistwierdzajednak,żemogą
onenzniszczyćżycie,alenasenstargnąćsięniezdołają”25.Niestajesięonbo-
wiemjeszczeprzedmiotemspekulacji,gdyż:nGrekposiadłodpowiedziwcześ-
niej,nimzdołałpostawićpytania”26.Lukácsmówioswoistymnprowidencjo-
nalizmie”występującymweposie.Zauważapewnąprawidłowość–rządzący
światembogowieniejakozkoniecznościbiorągóręnadprzeciwnościamilosu.
WtymupatrujeautorTeoriipowieścibezpośredniąprzyczynębiernościboha-
terówepopei.
Węgierskifilozofwypowiadateżkilkaistotnychmyślinatematjęzykaepo-
pei.Zauważaon,żemowarapsodajestwpewiensposóbtworemsztucznym.
20S.Bungay,dz.cyt.,s.156.
21G.W.F
22Tamże,s.400.
23Tamże,s.387.
24Tamże,s.403.
25G.Lukács,dz.cyt.,s.26.
26Tamże,s.24.
.Hegel,Wykłady…,s.434.
