Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Rolamoralnościjednostki
17
Badaniaempirycznewskazująnajczęściejnaujemnekorelacjemiędzy
poziomemrozwojumoralnegoanieetycznymiwyboramiizachowaniami,
włączająctuzachowanienieetycznewmiejscupracy(por.:BLASI,1980;
TreVIñO,1992;TreVIñO,WeAVer,ReyNOLdS,2006).
1.1.1.Rozwójmoralnyijegozwiązekzetycznympostępowaniem
TeoriapoziomówrozumowaniamoralnegoKohlberga
Wszystko,codoskonałe,dojrzewapowoli.
ArthurSchopenhauer
Badaczezachowańetycznychworganizacji,naprzykładReSt(1986)
orazTreVIñOiWeAVer(2003),odwołująsięczęstodosześciostopniowego
modeluprocesurozwojumoralnegoKOHLbergA(1969),którywswychdo-
ciekaniachoparłsięnateoriachBaldwina,Deweya,TuftsaiMeada(por.
CZyŻOWSKA,2008),agłównienapracachPIAgetA(1965;1969;1981)iwy-
nikachjegobadańnadrozwojemdzieci.Kohlbergbyłprzekonany,żedo-
skonalenierozumowaniamoralnegozależyodpostępówwrozumowaniu
logicznym.Jegozdaniem,rozwójmoralnyodbywasięnadrodzeprzecho-
dzeniazjednegoetapudodrugiego,wkierunkuosiągnięcianajwyższego
stadiumrozwoju,jakimjestautonomiamoralna.
KOHLberg(1969;por.:PONeMON,1992;CZyŻOWSKA,2008)wyróżnił
zasadniczotrzystadiarozwojumoralnego,trzypoziomymoralnegouza-
sadnianiawłasnychzachowań:
1.Stadiummoralnościprzedkonwencjonalnejlubinaczejpremoralnej.
2.Stadiummoralnościkonwencjonalnejlubkonformistycznej.
3.Stadiummoralnościpostkonwencjonalnejlubmoralnościautonomicz-
nej,opartejnawartościach.
KOHLberg(1969)wkażdejztychtrzechfazwyodrębniłpodwastadia
rozwoju,codajewrezultaciesześćpoziomówrozwojumoralnego,sześć
poziomówmoralnegorozumowania:
1.Moralnośćposłuszeństwa,unikaniakaryinastawieniananagrody—
osobakierujesięstrachemprzedkarą,możliwościąotrzymanianagrody
lubwymianydóbr,zyskaniakorzyścilubzasadąposłuszeństwawobec
innych;ważnedlaniejsąsankcje,aniepunktwidzeniainnychosóbczy
własnaopiniawdanejkwestii.
2.Moralnośćindywidualistyczna,nastawienieinstrumentalno-relatywistyczne
—głównymmotywatoremdziałańczłowiekajestmożliwośćosiągnięcia
własnychkorzyścilubewentualnieinteresyosóbbliskich(uogólnioneDja”).
