Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
1.Indywidualneuwarunkowaniazachowańetycznychwpracy
racjonalizowania(HArdy,CArLO,2005).Tożsamośćmoralnawskazujena
stopieńzgodnościmiędzymoralnościąosobyajejpoczuciemtożsamości,
jejwłasnympoglądemnato,kimjest(BLASI,1995;COLby,DAMON,1992).
Ważnymelementemkoncepcjitożsamościmoralnejjeststopień,wjakim
moralnośćstanowicentralnączęśćtożsamości,nailejestonaopartana
wartościachicelachetycznych.Innymisłowy,osobamatymwiększe
poczucietożsamościmoralnej,imbardziejbudujeswątożsamośćnacno-
tachmoralnych,takichjakbycieuprzejmymwobecludziczytraktowanie
innychsprawiedliwie,anienacelachiwartościachamoralnychlubnie-
związanychzmoralnością.Tożsamośćmoralnąmożnateżokreślićjako
stopień,wjakimcnotymoralnestanowiąoś,centralnączęśćiskładową
ludzkiegoDja”(BLASI,1995;HArdy,2006).
BLASI(1995)uważa,żeocenyetyczneczęściejprowadządomoralnego
zachowaniasię,jeśliwprocespodejmowaniadecyzjietycznychwłączają
sięocenybazującenaodpowiedzialności.Opierającsięnatożsamościmo-
ralnej,jednostkaskłaniasiędotakichsądów,któresązgodnezjejtożsa-
mością,podejmujedziałaniaprowadzącedopoczuciastałości,zgodności
zsobą,unikającdziękitemudysonansuidysharmonii.COLbyiDAMON
(1992)podkreślają,żetożsamośćmoralnatozgodnośćmiędzysystemem
moralnymischematemDja”jednostki,międzysystememwartościawy-
obrażeniamiczłowiekanaswójtemat.Autorzycitwierdzą,żetym,co
odróżnialudzimoralnychodinnych,jeststopień,wjakimdoświadczają
onijednościmiędzyswympoczuciemmoralnościacelamiosobistymi.
Cele,doktórychdążąludziewysocemoralni,sprawy,ojakiezabiegają,
sątożsameztym,couważajązaetyczne.Takaintegracjacelówosobi-
stychzwyznawanymiwartościamipowinna,zdaniemwspomnianychau-
torów,skutkowaćmotywacjądozachowańetycznychizaangażowaniem
wetycznepostępowanie.FrIMeriWALKer(2009)pokazują,żetożsamość
moralnajestźródłemzachowańprospołecznych,żewynikazniejraczej
zgodnośćmiędzyinteresemwłasnymjednostkiaorientacjąnainnychniż
braktakiejzgodności.
Wwielupublikacjachpodkreślasię,żepodstawętożsamościmoralnej
stanowiąschematypoznawcze(AqUINO,FreeMAN,Reed,2009;LApSLey,
NArVAeZ,2004;MONIN,JOrdAN,2009;StetS,CArter,2006).Schematy
poznawczetonaszaustrukturyzowanawiedza,odzwierciedlającasamo-
wiedzęjednostki,różneaspektyjejrelacjizinnymiludźmiorazjejwcze-
śniejszedoświadczenia(FISKe,2000).Ideałyicechy,któresąszczególnie
ważnedlajednostkowegopoczuciatożsamościmoralnej,mogąstanowić
siećczasowodostępnychschematówmoralnych(AqUINO,FreeMAN,Reed,
2009;LApSLey,NArVAeZ,2004).Byćmoże,copodkreślająinniautorzy,
wartościteicechy,postrzeganejakonajważniejsze,sątakżetymi,które
sąnajbardziejpoznawczodostępne(LApSLey,NArVAeZ,2004).Podkreśla
