Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Rolamoralnościjednostki
23
nenanieetyczneaspektysytuacji.Badaniawymienionychautorówprze-
konująrównieżomożliwościpodnoszeniaetycznejwrażliwościosoby
przezjejudziałwtreningachiszkoleniachzachowańetycznych.Według
badaczyzmieniasięonapodwpływemindywidualnychdoświadczeń,
uczestnictwawsytuacjachzawierającychetyczneaspekty.Druginurtba-
dańzakłada,żenasposóbpodejmowaniadecyzjietycznychworganizacji,
pozawrażliwościąindywidualną,wpływatakżewieleinnychczynników
zewnętrznych.
1.1.3.TeoriamoralnegoodcinaniasięBandury
[ł]wolnoryzykowaćprzypuszczenie,żesłuchaniesu-
mieniajestwsumiebezpieczniejszeiżeonomniejnas
możeoszukiwaćaniżelizasadymoralne,któreprzecież
niemalzawszepotrafimynanasząkorzyśćprzekręcić.
LeszekKołakowski
Gdybyśmybylizupełnieuczciwiprzykażdejwymia-
niezdań,wówczasstaralibyśmysiędotrzećjedyniedo
prawdy
,niedbającoto,czyracjaokażesiępostronie
poglądu,wygłoszonegopoczątkowoprzeznassamych.
ArthurSchopenhauer
BANdUrA(1999)twierdzi,żewiększośćludziwsposóbnaturalnyma
tendencjędozachowań,któreprzynosząimzadowolenieidająpoczucie
własnejwartości.Kierowaniesięwpostępowaniuzasadamietycznegoza-
chowaniasięsprzyjasamozadowoleniu,apogwałceniewłasnychwartości
prowadzidosankcjiwewnętrznych:wstydu,poczuciawiny,brakuzado-
woleniazsiebie,obniżeniasamooceny.Zasadyetyczne,zdaniemBandury,
pełniąwięcfunkcjęregulującązachowaniepoprzezskłanianiedopostę-
powaniazgodnegoznimiidoautomatycznegoodrzucaniadziałań,które
pogwałciłybynormyistotnedlajednostki.
Moralnestandardysączłowiekowiwpajanewtokusocjalizacjiiwy-
nikajązreakcjiinnychludzinajegozachowanie,sąmodelowaneprzez
otoczenie.Jednostkaoceniawłasnedziałaniewrelacjidocenionychprzez
niązasadiwarunkówśrodowiska,sytuacjizewnętrznej.TeoriaBANdUry
(1986;1999),dotyczącaprocesówmoralnejsamoregulacji,zakłada,żelu-
dzieniezaangażująsięwzachowanie,któreprowadzidowewnętrznych
sankcji,pojawiającychsięautomatyczniewskutekautocenzury,dopóki
nieznajdąusprawiedliwieniadlatakiegopostępowaniaipotwierdzenia
słusznościwłasnegodziałania.
