Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
10Pojęcieetykietydyplomatycznej,protokółu,ceremoniałów000
wiałysięnadworachmonarszychodczasówstarożytnych,główniewzwiązku
zorganizacjąpobytuobcychposelstw.
Jużwstarożytności,zwłaszczawczasachcesarstwarzymskiegoipóźniej
cesarstwabizantyńskiego,dużąwagęprzywiązywanodozapewnienianietylko
odpowiedniejoprawyetykietalno-ceremonialnejprzyprzyjmowaniuobcych
poselstw,szczególnieuroczystychaudiencjiucesarza,lecztakżegodnegopo-
bytuposelstwa,wtymodpowiednichwarunkówzakwaterowania,wyżywienia,
bezpieczeństwa,aniekiedyrozrywki.Sprawytenabieraływyjątkowegozna-
czenia,gdyczasoczekiwanianaaudiencjęsięprzedłużał.Dlategokwestiami
tymizajmowałysięspecjalneorganyluburzędnicy.
WstarożytnymRzymiesprawyobcychposelstwnależałydokolegiumfe-
cjałów(kapłanów).Poselstwapaństwzaprzyjaźnionychwitanojużnagranicy
ieskortowanodoRzymu.Członkówposelstwaumieszczanowwygodnych
kwaterach,zapewnianoimpełnebezpieczeństwo(Hnietykalność”)itraktowano
zwielkimszacunkiemikurtuazją.
ObcymiposłamiprzybywającymidoRzymuopiekowałsięwyższyurzędnik
dworski,zwanymistrzemceremoniału(łac.magisterofficiorum).Byłon,jak
piszeJ.Makowski,Hczymśwrodzajuwspółczesnegoszefaprotokółudyplo-
matycznego
18
.Obcymposłomodgranicytowarzyszyłkwestor,którydbałoich
bezpieczeństwoicałkowiteutrzymanie.WRzymieoferowanoimgościnne
kwaterywspecjalnienatencelprzeznaczonymbudynku,zwanymgraecostatis,
gdyżwiększośćobcychposelstwprzybywaławówczaszGrecji.Urządzanonaich
cześćzabawyludoweiigrzyska.Obdzielanosięwzajemniezazwyczajcennymi
darami.Obcyposłowieuważanibyliniemalzaosobyuświęcone,korzystające
zcałkowitejnietykalności(łac.sanctihabeanturlegati).
Etykietaiceremoniałzelementamiprotokółubyłyszczególniepielęgno-
waneirozwiniętewcesarstwiebizantyńskim.Wedługopisówwpracachpo-
święconychhistoriistarożytnej
19
,obcyposełskładałlistyuwierzytelniającena
uroczystejaudiencjiucesarza,wręczałmuprzywiezionepodarki,składałwizyty
wybitnymosobistościomorazprowadziłrokowaniazkanclerzemcesarstwa.
JedenzposłówtakopisujeswojąpierwsząaudiencjęucesarzaKonstantego
VIIPorfirogenety,którywXwiekuskodyfikowałm.in.normyceremoniału
ikancelaryjne.Wprowadzonydosalitronowejujrzałzłotedrzewo,wokół
któregolatałyzłoteptaki.Poobustronachtronustałyzłotelwy,którerycząc,
18
J.Makowski,Prawodyplomatyczneiorganizacjasłużbyzagranicznej,Warszawa1952,s.18in.
19Por.m.in.Historiadyplomacjido1871r0,t.1,op.cit.
