Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
UEuropajestznaturydobrzewyposażona,wcałościskłada
sięzmozaikirówninigór.Takżetymsięwyróżnia,że
wytwarzaproduktynajpotrzebniejszedożycia”.
Strabon(18r.n.e.)
Europapodwielomawzględamijestniezwykła,niepowtarzalna.Jest
bardzozróżnicowanaipełnaprzeciwieństw.Takajest,gdypatrzymynanią
zpozycjigeografii,historii,kultury,polityki.Europajakokontynentmało
wyraziściewyodrębniasięzmegakontynentueuroazjatyckiego,arówno-
cześniewyróżniasięwybitnąindywidualnościągeograficzną.Jestkon-
tynentemnajmniejszymprzyrównocześnienajsilniejzaawansowanejcywi-
lizacji.NiemaEuropajakichśnadzwyczajnychwarunkówklimatycznych,
jeślichodziocharakterystykistatystyczne,alemawedługdośćpowszechnej
opiniiklimatbodźcowy,taki,którysprzyjarozwojowiczłowieka,jegokultu-
rzematerialnejiduchowej.Jeślichodziocałośćwarunkówprzyrodniczych,
takprzecieżistotnychdlaczłowieka,tomusimypowiedzieć,żechociaż
bardzozróżnicowaneprzestrzenniesąoneogólniebardzokorzystnedla
człowieka.Mamywięcdobryklimat,aletakżedobregleby,wystarczające
zasobywodneiszerokągamęniezbędnychsurowców.
Europajestbogatawzasobyludzkie.Jestgęstozaludnionaijakkol-
wiekjednorodnarasowo,jeślichodziotzw.rdzennąludność,tobardzozró-
żnicowanaetnicznie,językowoinarodowo.Jejdługą,burzliwąibarwnąhis-
torięzamknąćmożnatakąotoklamrą.Napoczątkusącywilizacjestarożytne
GrecjiiRzymu,anakońcuwXXwiekunajpierwobłędnetotalitaryzmy–
komunistycznyifaszystowskiorazdwiewojnyświatowe,którepochłonęły
dziesiątkimilionówludziiwreszcieznówmamywielkąideę,jakąjestjedno-
czącasięEuropa.
Niezapominajmywreszcie,żenakształtkulturyeuropejskiej,opartej
ozasadędemokracjiisuwerennościjednostkiludzkiej,bardzoistotny
wpływwywarłareligiachrześcijańska.Ukształtowanyzostałpewienkatalog
wartościmoralnychietycznych,przyjętywcałymtzw.świeciezachodnim,
awięcnietylkowEuropie.
Książka,którąprzedkładamCzytelnikowi,jestefektemwykładówna
temateuropejskiejprzestrzenigeograficzno-kulturowej,jakieprowadziłem
najpierwnastudiacheuropeistyki,apóźniejrównocześnieigeografiiwUni-
