Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.ODKRYWANIEEUROPY
Odkrywanieanieodkrycie?J.Strzelczyk(2000)wswojejksiążce
OdkrywanieEuropy(odniegozapożyczamtytułrozdziału)piszewpierw-
szychsłowachwstępu:UAmerykęodkryto,Europęodkrywano”.Proces
odkrywaniabyłprocesemstopniowym,rozłożonymwczasienasetkiamoże
itysiącelat.
Ktoodkrywał?WypowiadasięnatentematjednoznacznieZ.Bauman
(2005),którypozacytowaniuopiniiD.deRougementa,wedługktórego
Europaodkryławszystkieziemieświata,aleniktnieodkryłnigdyEuropy,
dodajeodsiebie,żeUEuropazdominowałakolejnowszystkiekontynenty,
alesamanigdynieuległaniczyjejdominacji”.AwięcEuropęodkrywali
Europejczycy.Czytakrzeczywiściejest,czywyłącznieEuropejczycy?
J.Strzelczyk,któryświadomieprzyjmujetakąopcjędlacelówbadawczych
idoniejsięogranicza,dostrzegatakżeodkrywanieEuropyprzezprzed-
stawicieliinnychkręgówcywilizacji,naprzykładprzezUstarożytnychChiń-
czykówczyArabów”.Uważazresztątentematzapasjonujący.
2.1.Ktozdobywał,ktoodkrywałEuropę
Proponujęprzyjąćodrazutezę,żewgręwchodząnietylkoEuropej-
czycy.Wkontekściepostawionegoproblemuważnejestpochodzenieludów
zamieszkującychwspółczesnąEuropę,ichetnogeneza.
Jakdalekowsteczpowinniśmysięcofnąć,byrozstrzygaćpostawione
zagadnienie.PominiemypaleolitycznąhistorięludówEuropy,przyjmując,
przynajmniejdlaokresupóźnopaleolitycznego,jejtubylczycharakter.Aby
jednakspojrzećzodpowiedniogłębszejperspektywyczasu,musimysięgnąć
dookresuprzełomuplejstocenuiholocenu,arównocześniepoczątkuneo-
litu.Wtymtookresie,około10tysięcylattemudochodzidozasadniczych
zmianśrodowiskaprzyrodniczegoizmiansposobugospodarkiiżyciaczło-
wieka.Byłytozmianynaskalęglobalnąimiałycharakterwręczrewolucyj-
ny;takąnazwęstosujemydlazmianwżyciuczłowieka,mówiącorewolucji
neolitycznej.
Skończyłasięostatniaepokaglacjalna,szybkozanikałylądolody,które
wplejstocenienapółkulipółnocnejobejmowałyznaczneobszaryEurazji
iAmerykiPółnocnej.Klimatstawałsięcorazcieplejszyiwilgotniejszy.
WEuropiemożemymówićozjawiskudekompresjistrefklimatycznych.
