Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ewangeliazbawienia.Polskalewicachrześcijańska,tomI
listów,znałrównieżdorobekLelewela,MaurycegoMochnackiego,myślicielioświeceniowych
(KołłątajaiStaszica),atakżepublikacjeemigracyjnegoTDP
.UschyłkulattrzydziestychŚcie-
giennynawiązałkontaktzeZwiązkiemNaroduPolskiegoiStowarzyszeniemLuduPolskiego,
ijużw1840r.rozpocząłagitacjęrewolucyjnąiniepodległościowąnaLubelszczyźnie(gdziepełnił
posługęduszpasterską)iKielecczyźnie(skądpochodził).Wceluprzygotowaniadopowstania
powołałtzw.ZwiązekChłopski(AndrzejBakałarz,BalcerSusła,AlojzyTarkowski,JanNowa-
kowski,JanWarchowski,KsaweryStobnicki,FelicjanKarpiński,DominikŚciegienny,Michał
Lewicki,HenrykSkórzewski,AleksanderRodkiewicz,SzymonKrzeczkowski,SewerynSawicki,
AleksanderLisowski,AdamZarzycki,TeofilStojkowski,JanKosmala)iwyznaczyłdatęwybu-
chuirredentyna27X1844r.Jednakpootwartymwystąpieniudomas(24X1844r.)policja
zdekonspirowałaspiskowcówudaremniającplanypowstańcze.Ściegiennegoskazanonakarę
śmierci,którąanulowanoizesłanogonaSyberię,skądpowróciłdopierow1871r.Wkwietniu
1846r.kapitułakatedrylubelskiejodsądziłagorównieżodgodnościkapłańskiej,cowiązałosię
defactozpozbawieniemprawstanuduchownego.
Poglądyks.P
.Ściegiennegoniepodlegająłatwejklasyfikacji.Dostrzegalnesątamwpływy
francuskichsocjalistówchrześcijańskich,aleirodzimychradykalnychdemokratówpolskich.
DlajegolewicowegocredowspólnymmianownikiembyłaEwangelia.nSocjalizmks.Ściegien-
negonosiłwszystkierysyówczesnegosocjalizmuromantycznego.Byłtosocjalizmchrześcijański,
zwiarywsprawiedliwośćboskąiznaukewangeliiwyprowadzającynakazzniesieniakrzywdy
iucisku,izastąpieniagoustrojemopartymnarównościiwzajemnejpomocy”jpisaliLidia
iAdamCiołkoszowie.Swojepoglądyrozpowszechniałgłówniewkopiowanychręczniebro-
szurach,zktórychnajwiększyrozgłosuzyskały:Złotaksiążeczka.Streszczeniedziejówludzkich,
wyjaśniająceprzyczynynierównościiuciskunarodowościowegonaziemiachpolskichorazfałszywa
bullapapieska,czyliListOjcaŚwiętegoGrzegorzaPapieżadorolnikówirzemieślników.Spuścizna
ŚciegiennegoprzepełnionarozlicznymicytatamizPismaŚwiętegomiałaprzekonaćczytelnika
dotego,żeBógstworzyłsprawiedliwestosunkispołeczneibraterskierelacjemiędzyludźmi,
anastępniezszedłnaziemię,abyzaprowadzićharmonięiporządek,atakżeukaraćwszystkich,
którzyzaprowadziliniesprawiedliwośćpostępującwbrewprzykazaniomBożym.Chrystus
niejestdlaŚciegiennegojedynieBogiem–Synem,aletakżesynemrobotnika–cieśli(św.Józefa),
dzieckiemrobotniczejrodziny,któranierazzaznałabiedy.Jestrównieżrewolucjonistą–bojow-
nikiem,albowiemChrystuswyszedłzluduipoświęciłsiędlaludu,dlajegoszczęściawiecznego
idoczesnego.StądpłynęłanaukaŚciegiennego,iżChrystuszapewniKrólestwoNiebieskie
naziemijnkrólestwosprawiedliwościiwszechwładztwaludu”(Myśliułatwiającerozumienie
naukiJezusaChrystusa).Przepojonyjednocześniemiłosierdziembliźniegoinczystą”,nieskażoną
empatiąwobecbliźniegoprogramŚciegiennegomacharakterrewolucyjny.Wzywabowiem
dozerwaniawięziiścisłegopodporządkowaniasiętymwszystkim(takżeduchownym),którzy
krzywdząbliźnichlubdopomagająkrzywdzie.Bógnstworzyłludzi,azatemiwas,abyściewolni
16
