Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Polskalewicachrześcijańska(1832–1914)...
Skórzewskiego.Królikowskijzdecydowanienajbardziejoryginalnyideologśrodowiskabył
wodróżnieniudowiększościreprezentantówemigracyjnejlewicychrześcijańskiejsynemchłopa
(czynszownikauhr.StanisławaTarnowskiego)zPiotrkowicwkieleckiem.Jeszczeprzedwybu-
chempowstanialistopadowegoudałsiędoFrancji,gdziezachłysnąłsięmyśląSaint–Simona,
LamennaisaiBûcheza.Nawieśćowybuchupowstaniapowróciłdokrajuizwiązałsięzlewicą
TowarzystwaPatriotycznego.PoupadkuirredentykrótkomieszkałwKrakowie,abyw1839r.
udaćsięnaemigracjędoFrancji.TutajnajpierwzwiązałsięzGminąHavriredagowałwspo-
mnianeczasopismonZjednoczenie”,następnie,powykupieniuOficynySłowiańskiej,wydawał
samodzielnieroczniknPolskaChrystusowa”.Zbiegiemczasujegomłodzieńczefascynacje
sainsimonizmemniecozelżały.ZafascynowałsięwówczaspoglądamiÉtienneCabeta.Cabet,
starykorbonariusz,pozałożeniuw1833r.pismanLaPopulaire”niemalcałkowiciepoświęcił
sięposzukiwaniuwizjiidealnegoustroju.SięgającdoutopiiMorusaiMorelly’egopróbował
połączyćindywidualnie(takżeoryginalnie)postrzeganykomunizmzpierwotnymchrześci-
jaństwemirealizacjązasadewangelicznych(HistoriepopulairedeRévolutionfrançaisede1789
à1830(t.1–41839–1844),VoyageenIcarie(1840),Commentjesuiscommuniste,etmonCredo
communiste(1841),Levraichristianisme(1846)).Jegowiaraigodnapodziwudeterminacja
skłoniłagonawetdourzeczywistnieniatejwizji.Itakw1848r.Cabetwrazznapostołamino-
wegoustroju”stworzyłwNauvoo(wstanieIllinois)modelowąwspólnotęjIkarię,rządzoną
wedługnauczaniaChrystusa,zpełnąspołecznąwłasnościąisprawiedliwympodziałemśrodków
produkcji,pozostającąpodwspólnymzarządem.Ichoćeksperymentsięnieprzyjął,aCabet
oskarżanyondyktatorskiezapędy”musiałopuścićAmerykę,jegonkomunizmikaryjski”cieszył
sięwEuropieciągłąpopularnością.
Królikowskijużw1842r.podjąłwspółpracęzredagowanymprzezCabetapismem
nLaPopulaire”,gdziezamieściłpierwszeswojetekstyideowe.Napytanie,czymjestsocjalizm,
odpowiadał:nJesttoczynneChrześcijaństwo,którestarasięprzedewszystkimurzeczywistnić
naziemiKrólestwoBożeijegoSprawiedliwość”.Królikowskiuważał,żezniesieniewłasności,
powszechnebraterstwoirównośćdoprowadządorealizacjinajbardziejpełnegojchrześci-
jańskiego,aleisocjalistycznego,azczasemkomunistycznegoustrojuspołecznego.Twierdził,
żechrześcijaństwowpraktyceurzeczywistniłowszystkienajszlachetniejszennajprawdziwsze,
najsprawiedliwsze,najpiękniejsze,najmoralniejsze,najbardziejreligijne,najbardziejpatrio-
tyczne,najbardziejhumanitarne”ideały,októrychmarzyłaludzkość.Zbiegiemczasupoglądy
Królikowskiegozjednejstronyjeszczebardziejsięradykalizowały,zdrugiej,ulegałyreligijnemu
mistycyzmowi.WiększośćjegotekstówzamieszczonychnałamachnZjednoczenia”inPolski
Chrystusowej”przesyconajestodwołaniamidoPismaŚwiętego,rzadziejzaśnauczaniaDokto-
rówKościoła.Wierzył,żeniebawemnadejdzieupragnioneidługowyczekiwaneprzezludzkość
KrólestwoBoże,anacałymświeciezapanujązasadyewangeliczne.WChrystusieniedostrzegał
jednaktylkoBoga,aleinauczyciela–bojownikaosprawynadrzędne,takżeziemskie,takie
33
