Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Polskalewicachrześcijańska(1832–1914)...
Ostatecznieporozłamiewruchuikaryjskim(1851r.)iprocesieCabeta,Królikowski
odsuwasięodniego,alenierezygnujezeswoichpoglądów.Zawiązujew1856r.Towarzystwo
ZbrataniaWszystkichWyznańReligijnych,któregłosiideewspółdziałaniawduchuekumeni-
zmuipojednaniareligijnego.Nadalsporopublikuje,promującwłasnąutopię(np.Pochwała
RoduGęsiegowypowiedzianaprzedobliczemBogakuprzestrodzeizbudowaniubraciszukających
zbawieniawiecznegoswojejOjczyzny,1862;ZbawienieOjczyznyhasłemnaszym!Słowozpowodu
pismajakiegośjegomościa,nibyAniołaBożegozAmatei,arzeczywiścienajemnegosłużalcaciemięstwa
habsburskiegowPolsce,1866),zabierarównieżstanowiskowdyskusjiopanslawizmieDopansla-
wistów.Pogłosodwiedzinniby–słowiańskichwMoskwiew1867roku,1868–1874).Wostatnich
latachżyciaKrólikowskiprzeżywakolejnąintelektualnąinicjację.Tymrazemoddajesięstudiom
myślirosyjskiego,religijnegomistykaKorbowa,któregouznajezaprawdziwegoapostołaChry-
stusa.Próbujenawetzawiązaćbractworeligijneszerzącejegonaukę.Ostateczniejednaknieudaje
musiętegozrealizowaćiudajesiędoAmeryki,gdziejużtylkoiwyłączniepisze,porzuciwszy
aktywnośćspołecznąipolityczną.
Silnąpozycjęwśrodowiskuemigracyjnejlewicychrześcijańskiejzajmowalirównieżse-
cesjoniścizTDP
,którzywpołowielatczterdziestych,zinicjatywyJózefaOrdęgipowołali
TowarzystwoDemokracjiPolskiejXIXwieku.OrdęgabyłsynembogategoziemianinazCieni
Wielkiejwobwodziesieradzkim.UkończyłstudiaprawniczenauniwersytetachwWarszawie,
JenieiWrocławiu.Dopoważnejpolitykizaangażowałsiędopieropowybuchupowstanialisto-
padowego,wktórymwalczyłpodHenrykiemDembińskim,anastępnieSamuelemRóżyckim.
PoupadkupowstanianakrótkoosiadłwKrakowie,aw1834r.udałsiędoParyża,gdzieniemal
natychmiastwstąpiłdosekcjiBatignollesTDP
,wktórymtoreprezentowałpoczątkowoopcję
umiarkowaną.Oskarżonyoknowaniaprzeciwkorządowifrancuskiemu,musiałjednakParyż
opuścićiprzeniósłsiędoBordeaux,anastępniedoRennes.Jegoambicjepolityczneniezostały
zaspokojone,gdyżniewszedłdościsłegokierownictwasekcjiTDPwBordeaux.Alenietobyło
przyczynąopuszczeniaprzezOrdęgęszeregówtowarzystwa.Odsamegopoczątku,azwłaszcza
wtrakciepracnadnManifestemzPoitiers”Ordęgaopowiadałsię,wbrewwiększości,zakoniecz-
nościąuwzględnieniawnimideichrześcijańskich.Prawdopodobniepodjegonaciskiemznalazło
siętambezpośrednieodwołaniedoBoga.
14czerwca1838r.ogłosiłDeklaracjęwystąpieniazTowarzystwaDemokratycznegoPolskiego,
uznając,żesamoodwołaniedoBogawManifeścieTDPz1836r.nieoznaczaprzyjęciaprzezdemo-
kratówzasadchrześcijańskichwczystejpostaci,adalejpowszechnegobraterstwanporazpierwszy
przezChrystusaludzkościobjawionego”.OskarżyłTDP
,żeprzyjmujączasadęngminowładztwa”
nnasiletylkoopartego”zaprzeczylioninauceChrystusa.Idąctropemwcześniejjużwyznaczonym
przezBûchezabyłzdania,żetowłaśniechrześcijaństwojestnośnikiemdemokracji,postępu
ispołecznejrewolucji.Tewszystkierefleksyideowezaprezentowałwbroszurzept.Onarodowości
polskiejzpunktuwidzeniakatolicyzmuipostępu(1840).Dowodziłwniej,żedopieropoprzez
35
