Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ewangeliazbawienia.Polskalewicachrześcijańska,tomI
łecznym.SocjalizmMickiewiczaopierałsięrównieżnaprzekonaniu,żenadużywanieprawa
własności,jejnadmiernaakumulacjajestgłównąprzyczynązłaspołecznego.Jeszczewwykładach
wCollegedeFrancetwierdził,żeistotąsłowiańskiegogminowładztwajestposiadanieziemi
nieprzezkażdegoczłowiekazosobna,aleprzezzbioryrodzin,tj.gminy.nPozałożeniugminy
jpisałjdzielisięjejgruntanadwieczęści:gruntaprzyznanepojedynczymosobomoraz
ziemięgromadzką,którąnuprawiająwszyscychłopiwspólnienaużytekpubliczny”.Wkilka
latpóźniejjegopoglądywtejsprawiejużmocnoewoluowały.Uważał,bowiem,żenwspólnoty
gminne”niezmieniądolinnieszczęśliwegochłopapolskiego”,adonaprawystosunkówspo-
łecznychpotrzebadalekoidącychreforminstytucjipolitycznych.Jakdalekoidącychijakich
instytucji?TegoMickiewicznieprecyzował.
SocjalizmMickiewiczawychodziłzarównozpobudekpatriotycznych(miałzapewnićod-
rodzenieRzeczypospolitej),jakirewolucyjnych.PublicystanLaTribunedesPeuples”wzywał
dopochwyceniazabroń,nieodżegnywałsięodkoniecznościprzelaniakrwiwcelurealizacji
szczytnychideałów.Niechrobotnicynniezapominają,żewłaśniechwytajączabrońdlapołoże-
niakresupowszechnemucierpieniuinędzy”jpisał.Stądteżzarzucałsocjalistomnadmierne
teoretyzowanie,obudowywanieideisocjalistycznejniepotrzebnąnaukowością,trwonieniesił
nakrasomówczemowy.DostrzecmożnarównieżwpoglądachMickiewicza,jakzauważyłJaro-
sławTomasiewicz,zupełnieoryginalneiniemalwówczasniespotykaneimpulsyfeministyczne
(pkt.11Składuzasad),anawetekologiczne.DespotyzmczłowiekawiązałbowiemMickiewicz
zniepohamowanążądząwładaniaśrodowiskiemnaturalnym,zwierzętami,roślinamiiziemią.
SocjalizmMickiewiczauderzałrównieżwinstytucjonalnyKościół.Wbodajnajgłośniejszym
artykuledotykającymtejproblematyki(Świętopietrze)pisał:Tym,comożezbawićKościół,awraz
zKościołemspołeczeństwo,niejestakcjaświętopietrza,akcjacałkowicieziemskaiciasna,nio-
sącapospolitątylkopomoc,jakgdybychodziłoonieszczęściepospolite;akcjasobkowska,która
dlauposażenianuncjuszówwydzieraostatniegoobolaIrlandczykom,mrącymtysiącamizgłodu,
trzeciejczęściludnościparyskiej,tejfrancuskiejIrlandii,codlabrakupracyżyjezjałmużny.Tym,
coJezusChrystusprzyjąłodniewiastyzBetanii,cojejzyskałoodpuszczeniegrzechów,byłnieole-
jekwonny,którymnamaściłastopyiwłosyZbawicielaświata,leczczystamiłośćwypełniającajej
duszę;naczyniem,którerozbiła,byłojejserce,któresięotwarło.Pieniędzy,któreofiarowujecie
namiestnikowiJezusaChrystusa,nieprzyrównujciedoolejkuMagdaleny,wylanegozmiłości,
totrzosJudasza,którywypróżniacieujegostóp.Jestinnaakcja,którajeszczesięnieujawnia,
akcjamieczaświętegoPiotra;taakcjazgubisamąsiebie,anieocaliKościoła(ł).Jedynaakcja
wzruszająca,jedynaszlachetna,jedynachrześcijańska,ponieważjestjedynieprawdziwa,jedynie
skuteczna,jedyna,którawyjednamiłosierdzieiłaskęboską,toakcjaskruchyŚwiętegoPiotra,
świętegoPiotra,któryzaparłszysięswegoboskiegoMistrza,wyszedłigorzkozapłakał.Tak,
płaczmy,płaczmywszyscygorzko,bośmysięwszyscyzaparli;alepłaczcietakżeznami,kapłani
Najwyższego,wy,którymJezusChrystuspowierzyłswójKościół.Spojrzyjciewokółsiebienaspo-
42
