Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wsercachwaszychdrogichwamsynów,mężówibracikuchwale
iwybawieniuOjczyzny.NiejesteścieniższymiodSpartanekinie
mniejodnichmiłujecieswójkraj,aprzecieżteniedoznawały
większejradościjakwtenczas,gdyichsynowiesławąwojennąsię
ozdabiali.Iwytakżerozniecajciewswychsynachmęstwodowalki
znieprzyjacielem,nieprzestawajcieimpowtarzać,żelepiejjestzginąć
bohaterskąśmierciąniżpędzićnędzneżyciewhaniebnejniewoli.
Niechwamciąglestoiprzedoczymaprzykładzsercemmężnym
TeofiliSobieskiej,wnukiwielkiegoŻółkiewskiego,którazaraz
zabecadłemuczyłamłodziutkichswychsynówtegowiersza
nanagrobkuichpradziadawyrytego:„O,quamdulceetdecorumpro
patriamori”—„O,jaksłodkoichwalebniezaOjczyznęumierać”.
Gdyzaścisynowiepierwszyrazwybieralisięnawyprawęwojenną,
Teofilapoprowadziłaichprzedgrobowiecojcaiwskazując
nawyrzezanątamwherbietarczępowtórzyłaowesłowamatki
spartańskiej:„Alboznią,albonaniej”.Któżniewie,jakwielkie
owocewydałotakiewychowanie,któżniejestolśnionysławą
wielkiegobohateraJanaIII,pogromcyTurków?
OfiarawięczżycianaołtarzOjczyznyjestkonieczną,itaofiara
wkażdymzjejsynówprzynajmniejduchowoimoralnieodbywaćsię
powinna,tojestnienależynicsobierobićzżycia,gdyidzie
ospełnieniepowinności.Niechnasnieprzerażajążadne
prześladowaniaaniCytadela,aniSybir,aniwojsko,aniszubienica,
nijakiebądźkary.Prowadzimywalkęnazabójznieprzyjacielem,
cogospodarujenieproszonywdomunaszym,prowadzimy
jąnarozmaitąbrońnapolumoralnym,zanimdostanowczegostarcia
napolubitwynieprzyjdzie.Biernyopór,propagandanarodowychidei,
wpajanieuczućobywatelskichwnajniższewarstwy,rozniecaniezapału
patriotycznegowmartwychjeszczemasach,wszystkotowzmaga
naródwsiły,spajagoijednoczy,anieprzyjacielaosłabiaido
rozpaczyprzywodzi.Żebyjednaknatejdrodzepowodzeniebyło
pewnymiskutecznym,potrzeba,iżbywszyscyjednakowoczuli
ijednakowodoofiarowanianawetżyciabyligotowi,iżbypatriotyzm
nienaustachtylkospoczywał,alewrzeczywistościbyłspełniany
pomimonajwiększegoniebezpieczeństwa.Tam,gdziekilkuwystępuje,
musząginąc,alejeżeliwszyscyjednakowozaręcesiętrzymają,
stanowiąpotęgęnieprzełamaną.Otóżdoutrzymaniatakiejpotęgi
nakazującejposzanowaniepotrzeba,żebykażdyniezachwianiestał
naswoimstanowisku,żebykażdywolęswojądopołożeniażycia
