Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
pomarło,ilużjęczywwięzieniach,wSyberji!Gdziespojrzysz,
widziszsmutek,boleść,niesprawiedliwość,niedolę.Patrzącnawielkie
zniewagiPanaBogaiświętejnaszejwiary,patrzącnaciągłe
niesprawiedliwościjakichsięMoskaledopuszczalinacałymnarodzie,
niepozostawałomujaktylkopowstaćiwziąćorężdoręki,
bynieprzyjacielawyparowaćznaszejziemi.RządNarodowyPolski
nadniu22stycznia1863r.,wzywająccałynaróddowalkiprzeciwko
tyranominajezdnikom,miałnaceluuszczęśliwieniewszystkich
mieszkańcówojczyzny.TentoRządPolskinasamympoczątku
powstaniawymierzyłsprawiedliwośćwzględemciebie,luduwiejski,
nadającciziemię,naktórejodtysiącalatpracowałeś.
Ontozniósłwszelkieprzywileje,jakiebogaciiszlachtaposiadała,
ipowiedział:jesteśmywszyscyrówni,jesteśmywszyscyobywatele.
Niemaszanijasnegopana,anihrabiego,aniksięcia,alejesteśmy
wszyscyPolacy,dlawszystkichjedneprawa,jednakowa
sprawiedliwość.Czypan,czybiedny,czyszlachcic,czychłopzawini,
jednakowaichkaraspotka.Tentylkobędziewielki,tengodzienczci
ipokłonu,ktonajśmielejbędziebiłMoskala.
Pojmujeciebraciarodacy,jakbyśmybyliszczęśliwi,gdybyśmybyli
Moskaliwygnali,aRządPolskinamirządził.Spokojniebyśczłeku
pracowałnatwoimkawałkuziemi,niezabrakłobycichleba,
niewyciskanobyodciebieniesprawiedliwychpodatków,
nienatrząsałbysięnadtobąanizłyidumnypan,aniMoskal;
nieporywanobytwoichdzieciwrekruty,iniepędzonobywdalekie
stronyodojcaimatki;nieznieważanobywtwoichoczachPanaBoga
iświętejtwojejwiary,żyłbyśszczęśliwyispokojnybyśumierał,
pewnyoglądaniajasnościboskiej.Alenanieszczęściety,ludupolski,
niepoznałeśiniezrozumiałeś,żetoidzieotwojedobroipomyślność.
Niewyruszyłeś,ktożywy,staryimłodyzżelazemwrękunaMoskala,
niepojąłeś,żetojestświętawalkazawiaręiojczyznę;dlategoteżBóg
rozgniewany,żemałogokochamyinieujmujemysięzajegozniewagi
iMatkijegoNajświętszejPanienki,Królowejnaszej,dopuścił,
żeMoskaleznowunasmęcząipanująnadnami.
Ludupolski,pomimonieszczęśćnietraćnadziei.PanBóg
sprawiedliwyodwlekłtylkonaszezbawienie,alenasnieopuścił.
Wśródmodlitwyipłaczugotujsiędonowejwalkiiśpiewajsobie
wcichości:„JeszczePolskaniezginęła,pókimyżyjemy”,jeszcze