Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.ZmienionasytuacjageostrategicznaFederacjiRosyjskiej
21
UnikalneeurazjatyckiepołożeniegeograficznepredysponujeRosjędoroz-
wijaniastosunkówzwielomapaństwaminależącymidozróżnicowanychregionów
geopolitycznych.Rosjajestzmuszonadoprowadzeniawielosektorowejpolityki
zewnętrznej.ZdaniemBogumiłaRychłowskiego,specyficznepołożenieRosji
nadajejejpolitycezagranicznejcharakterpolitykiglobalnejnawetwtedy,gdy
Rosjaniejestwstanietakiejpolitykiprowadzić
42
.
1030ReakcjaRosjinazaangażowanieZachodu
naobszarzeporadzieckim
PorozpadzieZSRR,terytoriumbyłegoimperiumokreślonomianemrosyjskiej
strefywpływów,czy–inaczej–sferyżywotnych(nspecjalnych”)interesów
Moskwy
43
.Rosjastarałasięwięcodpoczątkulatdziewięćdziesiątychtak
nzreorganizować”przestrzeńporadziecką,bysłużyłaonajejinteresomwjak
największymstopniu.Mimooficjalnychzapewnień,żeniedążydonarzucenia
swojejdominacjinowymniepodległymrepublikom
44
,Moskwazaczęłaodgrywać
rolęprimusinterpareswśródtychpaństwodchwilirozpaduZSRR
45
.Federacja
Rosyjskapoczułasiębowiempredestynowanadopełnieniarolihegemona
wprzestrzeniporadzieckiejzewzględunaszeregczynników,zwłaszczaswoją
wielkośćipotencjał,atakżedominacjękulturowo-cywilizacyjnąwregionie
46
.
Podstawoweelementytejhegemoniizdefiniowanojako:
–utrzymaniewpływówekonomicznych;
–zachowaniekontrolinadinfrastrukturąmilitarnąnaobszarzebyłegoZSRR;
–utrwaleniewpływunaprocesypolitycznezachodzącewkrajachWNP;
–przeciwdziałanieprzenikaniuiumacnianiusięnaterytoriumWNPwpływów
innychsiłmiędzynarodowych
47
.
Pozarządowa,aczwpływowa–bosilniepowiązanazkręgamiwładzy–Rada
dosprawPolitykiZagranicznejiObronnej(RPZiO)zaproponowaław1994roku,
bydlazachowaniaprzezRosjępozycjihegemonazastosowaćformułęnprzywódz-
twozamiastbezpośredniejkontroli”.Rosjamiałabywtensposóbnieponosić
42
B.Rychłowski,Priorytetygeopolityczne...,s.172.
43
A.Arbatov,RussiaForeignPolicyThinkinginTransitionw:RussiaandEurope.The
EmergingSecurityAgenda,V.Baranovsky(red.),NewYork1997,s.146.
44
WchwilirozpaduZwiązkuRadzieckiegoBorysJelcynoświadczył,żeRosjaniemaaspiracji
doposiadanianspecjalnegostatusu”naobszarzebyłegoZSRR(L.Jonson,RussianPolicyin
NorthernEuropew:RussiaandEurope...,V.Baranovsky(red.)s.318).
45
A.V.Kozhemiakin,R.E.Kanet,RussiaandItsWesternNeighboursinthe“NearAbroad”
w:TheForeignPolicy...,R.E.Kanet,A.V.Kozhemiakin(red.),s.29;N.N.Petro,A.Z.Rubinstein,
RussianForeignPolicy.FromEmpiretoNation–State,NewYork1997,s.115.
46
A.Arbatov,RussiaForeignPolicyThinking...
47
R.Poborski,PolitykaRosjiwobeckrajówbyłegoZSRRw:PolitykazagranicznaRosji,
M.Zamarlik(red.),Kraków2002,s.28.
