Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
I.UwarunkowaniamocarstwowejpozycjiRosji...
bezpośredniejodpowiedzialnościzautrzymaniepoziomużyciawkrajachnbliskiej
zagranicy”,dziękiczemuniemusiałabydostarczaćpomocyekonomicznej.
Jednocześnieuzykałabydostępdozasobównaturalnych,gospodarczychiludzkich
sąsiednichpaństwnakorzystniejszychdlasiebiewarunkach
48
.
WedługAlieksiejaArbatowa,Rosjapragnęławminionejdekadzieosiągnąć
iutrwalićdominacjęwprzestrzeniporadzieckiejpoprzezrozmaiteposunięcia
ekonomiczne,wykorzystywanieobecnościrosyjskiejdiasporyisiłzbrojnychczy
rozgrywanieetnicznychipolitycznychnapięćpowstającychwewnątrzbyłych
republikzwiązkowychlubmiędzynimi
49
.InstrumentariumRosjiwtymzakresie
wzmocniłotakżestopniowepodporządkowanieKremlowiczołowychrosyjskich
grupkapitałowych,którerealizująswojeinteresyekonomicznetakżewkrajach
poradzieckichiwykorzystującnaprzykładzachodzącetamprocesyprywatyzacyj-
nezdobywająwpływnaichpolitykęgospodarczą.Trendtenwzmocnionyzostał
podojściudowładzyprezydentaWładimiraPutina
50
.
Takżerosyjskadoktrynazakładaławubiegłymdziesięcioleciupotrzebę
utworzenialubumocnieniangrupszczególnychinteresów”wrepublikachporadziec-
kich,opwiadającychsięza,,rozsądną”,czylikorzystnądlaRosji,politykątychże
państw
51
.Dotakiejroliświetnienadawałasięmieszkającatamdiasporarosyjska,
którejochronęuznanowMoskwiezajedenzpodstawowychinteresównarodowych.
Zgodniezplanemzaprezentowanymw1992rokuprzezówczesnegoministra
sprawzagranicznychAndriejaKozyriewawsparciemniejszościrosyjskiejwnblis-
kiejzagranicy”przybraćmogłoformęsankcjiekonomicznychiprzecięciadostaw
surowców,zwłaszczaenergetycznych:ropynaftowejigazuziemnego,dopaństw
łamiących,zdaniemMoskwy,prawaludnościrosyjskiejorazrosyjskojęzycznej.
Wkwietniu1993rokuA.Kozyriewzastrzegłnawet,rządrosyjskiprzygotowany
jestdoużyciasiłymilitarnejwceluobronyRosjanmieszkającychzagranicą
52
.
Projektdoktrynywojennejzmaja1992rokuzakładałzkoleiprawosiłzbrojnych
FederacjiRosyjskiejdointerwencjiwobronierodakówżyjącychwbyłych
republikachradzieckich
53
.
FederacjaRosyjska,uznającwlatachdziewięćdziesiątychswojąpozycję
wprzestrzeniporadzieckiejzafundamentmocarstwowości
54
,starałasięwten
48
StrategiadlaRosji2(tezyRadyds.PolitykiZagranicznejiObronnejz1994roku),
nEurazja”1994,nr5–6.
49
A.Arbatov,RussiaForeignPolicyThinking...
50
R.Poborski,PolitykaRosjiwobeckrajówbyłegoZSRR...,s.31–32.
51
K.Malak,Politykabezpieczeństwanarodowego...
52
L.Jonson,RussianPolicy...,s.315.
53
Doktrynawojennaz1993rokupotraktowałatenproblemznaczniemniejkontrowersyjnie,
ograniczającsiędostwierdzenia,żesiłyzbrojnemogązadziałaćwprzypadkuzagrożeniawolności
iprawRosjanwogóle(ibidem).
54
B.Łomiński,PolitykaporadzieckiejRosjiwobecEuropyŚrodkowej,nPolitykaWschodnia”
1997,nr2,s.11;J.Popławski,W.Źrałka,JewgienijPrimakow.Noweakcentywrosyjskiejpolityce
zagranicznej,nBiuletynRosyjski”1996,nr1,s.19.