Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ws
t
ęptłumacza
7
OtóżtenuczeńCentauraprzywędrowałdoAtenzEpidauruna
Peloponezie,gdziemiałwspaniałąświątynię,olbrzymiposągzezłota
ikościsłoniowej,zupełniejakZeuswOlimpii,iteatrpodswoim
wezwaniem,agromadziłtysiącechorychizdrowychpielgrzymów
zcałejGrecji.Znajdalszychstroncisnęłysiędoniegoprocesjebieda-
ków,żebytylkomócspaćwświątyni,wnajbliższymsąsiedztwieboga,
zobaczyćgoweśnieiodzyskaćprzeztozdrowie.Liczneikosztowne
wotaipamiątkiokrywałyścianyjegoświątyni,ametalowetabliczki
znapisamiświadcząpodziśdzieńopotędzebóstwa,odwiecznejsile
sugestiiihipnozy,ipraktycznymzmyślesługbożych.Niebezich
pomocyleczyłAsklepiosślepych,głuchych,niemych,kulawych,go-
rączkujących,rannychineurasteników,bezróżnicystanuiwieku,
achodziływieści,żeiterazjeszczewskrzeszałumarłych.
Dbałoocześćjegostowarzyszenieuczonychlekarzy,asklepiadów,
którzymieligłównąsiedzibęnawyspieKosinaKnidos,aimpono-
walinietylkoswądziwacznąterminologiąfachowąiwiedząniekiedy
rzeczywistą:znichwyszedłsławny,pierwszyświeckilekarz,Hipo-
krates,alezwracaliteżuwagęwstrzemięźliwością:niepijaliinieradzili
pijaćwina.
Pijałozatozpobożnościinnetajemniczebractwo:orfików,czci-
cieliDionizosa,którzyniejadalimięsanacodzień,suszyli,umartwiali
się,robilicudaigłosilikazaniapokutne.ZMacedonii,zTracji,
zpółnocno-zachodnichkrańcówAzjiMniejszejszedłtentajemnicami
okrytykultludowynapołudnieizyskiwałsobiejeszczeodczasów
Pizystratacorazwięcejwtajemniczonych,białoubranychbraci,mimo
żeduchjegonieodpowiadałduchowistarejreligiigreckiej.
GrekzczasówHomera,inawetAjschylosa,zanajniebezpieczniej-
sząbutęuważałchęćrównaniasięzbogiem.UHomeraiHezjoda
—
którzybogomtakzabawnieikraść,icudzołożyć,ioszukiwaćsię
nawzajemkazali,jakimtojużwszóstymwiekuKsenofaneswypomi-
nał
—
bogowiestarejGrecjizstępowalipomiędzyludzi,miewalisynów
ześmiertelnyminiewiastami,opiekowalisięichlosem,czasemnawet
któryguzapodTrojąoberwałwobronieswegopupila,alenigdy
prawowiernyGrekniemyślał,żebysięsammiałwbogazamieniać,żeby
bóstwomiałownimsamymmieszkać,choćbynachwilę.Homerowy
Grekcieszyłsiężyciemiwierzył,żetunaziemi,bogowienagradzają
ikarzą;wpodziemiu
—
złychidobrychczekająnudybezkońca.
Natomiastorficynauczaliwtajemnicy,żeduszaludzkadługoprzed
urodzeniemżyławinnymświecie,atuwcieleśmiertelnymmieszka
tylkoczasjakiś,zamkniętawnim,nibywgrobie,zakaręzagrzechy
