Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
tującymilubwykluczającymiinformacjęzpublikacji.Niedziejesięto
przypadkowo.Każdemediumstosujeswojezasadyselekcji,napodstawie
którychdokonujewyboru,któratreśćznajdziesięwagendzie.Jesttopro-
ceskoniecznydotego,abysystematyzowaćinformacje,szczególniewich
natłoku,jakimamiejscewobecnychczasach.
Jakojedenzproduktówmedialnychzostałprzedstawionynewsczyli
treśćpodawanaprzezmediadowiadomościpublicznej.Zdefiniowanogo
napotrzebytejrozprawyjakoaktualnąinformację,uznanąprzeznadawcę
zaciekawą,odpowiadającąnapytania:kto?co?kiedy?gdzie?jak?31Wy-
darzenie,któremożestaćsięnewsem,musispełniaćokreśloneprzezna-
dawcękryteria,atakżeposiadaćjaknajwięcejczynników,któreokreślają
jegocechy.Jesttozabieguznaniowyanienaukowy,gdyżsamegonewsa
trudnouchwycićwdefinicyjneramy,copotwierdzająpraktycy32.Zaciera
siętakżewyraźnakiedyśgranicapodziałunahardisoftnews,któryustą-
piłmiejscawartościdefiniowanejprzezprzydatnośćdlaodbiorcy.To,że
newsmabyćprzedewszystkimciekawy,przyczyniłosięnietylkodozatar-
ciagranicgatunku,alerównieżpostępującegorozprzestrzenieniasięfake
newsa,któryszczegółowoopisanyzostałwrozdzialeFakenews.Jużsama
jegodefinicjanastręczabadaczomwieleproblemów,ponieważsąróżne
jejwarianty.OdDonaldaA.Barclay’a,którydefiniujefakenewsajakona-
rzędziepropagandy,poprzezBrianaMcNair’awidzącegowtymzjawisku
przyczynępowstawaniatrendówpolitycznychispołecznych,poMonthe-
raAldwairi’egoiAlegoAlwahedi’ego,którzytwierdzą,żefakenewszostał
stworzonyjakoczęśćwojnypsychologicznej.Wyodrębnićmożnatakże
kilkajegoklasyfikacji,spośródktórychnajpopularniejszą,aleinajbardziej
obszerną,boopartąnakryteriumtreściowym,jestklasyfikacjaClaireWar-
dle,charakteryzującasiedemtypówfałszywychinformacji.
Jednakjakpokazujehistoriamediów,fakenewsniejestzjawiskiem
nowym,ponieważzawszewśrodkachprzekazupojawiałysięinformacje,
którecelowowprowadzałyodbiorcówwbłądorazoddziaływałynarze-
czywistość.Czyzatempowstanieinternetuijegorozpowszechnieniema
wpływnaichpowstawanieidystrybucję?Możeotymprzesądzaćfaktsta-
tystykpokazujących,żemediatradycyjnecorazrzadziejstanowiąźródło
informacjioświecie.Tracąnarzeczinternetuorazmediówspołecznoś-
31MowatuoklasycznejformuleHaroldaLasswella,określającejpodstawowe
elementyprocesukomunikowania:nadawcę(kto),treśćtego,cojestprzekazywane
(co),kanał,odbiorcę(dokogo),iefektkomuniowania(zjakimskutkiem).H.Salevsky,
I.Müller,TranslationasSystemicInteraction:Anewperspectionandanewmethodo-
logy,Berlin2011,s.19.
32B.Lubecka,Adrenalinaiopakowanie,w:A.Skworz,A.Niziołek,(red.),Biblia
dziennikarstwa,Kraków2010,s.63.
24
