Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Podstawyfarmakologiiogólnej
21
1.3.3.3.Interakcjefarmakodynamiczne
lubpotęgowaniadziałaniarównocześniepo-
(koergizm)
danychleków.
Lekizastosowanerównocześniemogą
Rozróżniamysynergizmaddycyjnyisy-
wykazywaćdziałanieleczniczeniezależnie
nergizmhiperaddycyjny.
odsiebielubefektdziałaniajednegoznich
Synergizmaddycyjnyzachodziwów-
możebyćmodyfikowanyprzezdrugilek,
czas,gdyefektdziałaniadwóchlubwięcej
zastosowanywtymsamymczasie.Ichwza-
lekówpodanychrazemjestrównysumie
jemneoddziaływaniamanifestująsięwpo-
działaniaposzczególnychskładników,np.
stacisynergizmuiantagonizmu.
mieszaninylekównasennych,przeciwbólo-
wych.
Antagonizmfarmakologiczny
Synergizmhiperaddycyjny(potencjali-
Występujewtedy,gdydanelekidziałają
zacja)występujewówczas,gdyefektdziała-
przeciwniedającwefekciezmniejszenielub
nialekówpodanychrazemjestwiększyniż
całkowitezniesieniedziałaniafarmakolo-
sumadziałaniaposzczególnychskładników
gicznego.
(takdziałająlekimającetensamkierunek
Rozróżniamyantagonizmkonkurencyj-
działania,aleróżnypunktuchwytu),np.jo-
nyiniekonkurencyjny,funkcjonalny(czyn-
nywapnioweiglikozydynasercowezwięk-
nościowy)ichemiczny.
szająsiłęskurczumięśniasercowego.
Zjawiskoantagonizmufarmakologiczne-
Znajomośćinterakcjilekówmabardzo
goznajdujezastosowaniewleczeniuzatruć.
dużeznaczeniekliniczne.Pozwalabowiem
Antagonizmkonkurencyjny(kompety-
uniknąćzjednejstronyniepożądanychna-
cyjny)zachodziwtedy,gdydwaleki,agoni-
stępstwdziałanialeków,azdrugiej–inte-
staiantagonistawspółzawodnicząowiąza-
rakcjemogąbyćzpowodzeniemwykorzy-
nieztymsamymreceptorem.Agonistaian-
stanewcelachleczniczych;wiadomobo-
tagonistamajątensampunktuchwytudzia-
wiemżewspółczesnafarmakologiaopiera
łania,np.atropina(antagonista)znosidzia-
sięgłównienapolipragmazji,czylileczeniu
łanieacetylocholiny(agonistyreceptora
skojarzonym.
cholinergicznego),wtymprzypadkuacety-
locholina,wodpowiednimnadmiarze,mo-
żeznieśćhamującedziałanieatropiny.
1.4.PODSTAWY
Antagonizmfunkcjonalny(czynnościo-
FARMAKOEKONOMIKI
wy)poleganatym,żedwalekioróżnym
punkcieuchwytuwywołująprzeciwny
efekt,np.noradrenalinadziałającnarecep-
Farmakoekonomikazwracauwagęzjed-
tory0
1wywołujeskurcznaczyńiwzrost
nejstronynaminimalizacjękosztówlecze-
ciśnieniakrwi,apapawerynadziałającbez-
niaazdrugiejnamaksymalizacjękorzyści
pośrednionamięśniówkęgładką,rozkurcza
wstosunkudoponoszonychnakładów.Jest
naczyniaiobniżaciśnieniekrwi.
częściąekonomikiochronyzdrowiamającą
Antagonizmchemiczny–dwalekire-
naceluoptymalizacjęfarmakoterapiioraz
agujązesobątworzącwefekciezwiązek
analizęrelacjipomiędzykosztamiawyni-
osłabszymdziałaniulubnieczynnybiolo-
kamialternatywnychmetodleczenia.
gicznie,np.wzatruciachjonamimetali
Dotychczasocenylekówdokonywano
ciężkichstosujesięzwiązkichelatujące
biorącpoduwagęinformacjedotyczące:
(EDTAlubBAL),awzatruciusolamibaru
•bezpieczeństwaichstosowaniaoraz
stosujesięsiarczansodu–wwynikureakcji
skutecznościterapeutycznej,obecnie
chemicznejpowstajenieaktywny,nieroz-
dodatkowobierzesiępoduwagę
puszczalnywwodziesiarczanbaru.
•kosztyterapii.
Przeprowadzającanalizęfarmakoekono-
Synergizmfarmakologiczny
micznąszukasięodpowiedzinanastępujące
Jesttojednokierunkowedziałanieleków.
pytania:
Efektdziałaniajestwynikiemsumowania
1.Jakijestkosztterapii?
